Danıştay 12. Dairesi, “Covid-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” bahisli, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin hukuka Müsait olduğuna karar verdi.
Danıştay’ın değerlendirmesi: Salgının önlenmesi için daha Çok işçi gerekirse yönetim haklıdır
2020 yılında dünya genelinde yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle, halk Kurum ve kuruluşlarında misyon yapan ve sıhhat istikametinden risk kümesinde yer Meydan kimi çalışanın idari müsaadeli sayılması gayesiyle, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yürürlüğe konulmuş olup; anılan Genelge’yle çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın halk Kurum ve kuruluşlarında çalışan (yönetici takım ve konumunda bulunanlar hariç) 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılması öngörülmüş; bununla birlikte, sıhhat Bakanlığında çalışan işçi idari müsaade kapsamına iç edilmemiştir.
Ülkemizde yaşanan Covid-19 salgınıyla uğraş etmede Temel misyonun sıhhat Bakanlığına ilişkin olduğu; bu kapsamda, salgının yayılmasının önlenmesi ve Denetim altına alınması, sıhhat hizmetlerine ve kuruluşlarına erişimin sağlanması maksadıyla, anılan Bakanlık bünyesinde kâfi seviyede işçi çalıştırılmasının mecburilik arz ettiği; salgın hastalıkla çaba devrinde, sıhhat çalışanının çalışmaları ve müsaadeleri üzere mevzularda, öteki halk çalışanından farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve ehemmiyetine Müsait olduğu; hasebiyle salgınla gayret devrinde, sıhhat çalışanına duyulan gereksinimin karşılanması maksadıyla, Bakanlık çalışanının idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, yönetimin takdir ve düzenleme yetkisi çerçevesinde Muhtemel bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sendikanın savunması kabul görmedi
Üst hukuk normlarına da muhalif değildir
Sağlık Bakanlığında çalışan 60 ıslak ve üzerinde olan işçi ile kronik hastalığı bulunan çalışanın idari müsaade kapsamına iç edilmemesini öngören 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin dava konusu edilen kısımlarında, hukuka ve üst hukuk normlarına karşıtlık görülmemiştir.
T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
temel No: 2020/4348
Karar No: 2022/4033
DAVACI: … Sendikası
VEKİLİ: Av. …
DAVALI: …
VEKİLİ: …
DAVANIN KONUSU:
29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Covid-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” bahisli, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptali istenilmektedir.
DAVACININ ARGÜMANLARI:
Dava konusu Genelge’yle, Covid-19 salgınıyla gayret kapsamında, sıhhat Bakanlığı dışındaki öteki halk Kurum ve kuruluşlarında vazife yapan işçiden 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılmasının öngörüldüğü; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 105. hususunda hastalık ve refakat müsaadelerinin, 104. hususunda de mazeret müsaadesinin düzenlendiği; bu unsurlarda, memurların çalıştığı kuruma nazaran rastgele bir Fark yapılmadığı halde, dava konusu Genelge’yle sıhhat Bakanlığı çalışanının idari müsaade kapsamına iç edilmediği; İLO Kontratları ile 6331 sayılı İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu gereği, halk çalışanlarının Amel kazası ve Uğraş hastalıkları tarafından Fark yapılmaksızın korunması gerektiği, bu bahiste patron pozisyonundaki Devlete mesuliyet yüklendiği; salgın periyodunda, en Çok sıhhat işçisinin riske maruz kaldığı ve dava tarihi prestijiyle Fazla sayıda sıhhat çalışanının Covid-19 hastalığına yakalandığı, dava konusu Genelge’de sıhhat Bakanlığında misyonlu olan 60 ıslak üzeri işçi ile kronik hastalığı bulunan çalışanın idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, Anayasa’nın 10. unsurundaki “kanun önünde Adalet ilkesine” muhalif olduğu, Anayasa’nın 17. unsurunda Ömür hakkı, 56. unsurunda de sıhhat hakkı düzenlendiği halde, Genelge’yle bu hakların ihlal edildiği; ayrıyeten Anayasa’nın 13. hususundaki Temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunulmayacağı üzere, sınırlanmanın ölçülü olması ve Aleni bir yasal desteğinin bulunması gerektiği; bu nedenle, dava konusu Genelge’nin hukuka alışılmamış olduğu ileri sürülmektedir.
DAVALI YÖNETİMİN SAVUNMASI:
Anayasa’nın 104. hususuyla, Devlet organlarının nizamlı ve uyumlu çalışmasını temin etme misyon ve yetkisinin Cumhurbaşkanına verildiği; Anayasa’nın 56. unsuruna nazaran, sıhhat hizmetlerinden yararlanma ve sağlıklı yaşamanın bireyler için Temel bir hak olduğu, bu hakkın teminat altına alınması ve yaşama geçirilmesi konusunda Devletin müspet yükümlülüğünün bulunduğu; dava konusu Genelge’nin, salgının yayılmasının önlenmesi ve Denetim altına alınması, salgınla gayrette zafiyete yol açılmaması, Temel sıhhat hizmetlerine erişimin ve sürdürülebilirliğin sağlanması ile sıhhat hizmetlerinde aksamaların önlenmesi emeliyle yürürlüğe konulduğu; sıhhat hizmetlerinin ertelenemez ve kesintisiz nitelikte olduğu dikkate alındığında, salgın periyodunda sıhhat çalışanına duyulan gereksinimin elzem ve kaçınılmaz olduğu; bu kapsamda pandemi seviyesinde salgın hastalık üzere bir harikulâde durumda, sıhhat çalışanlarının görevlendirme ve müsaadeleri bahislerinde öbür halk çalışanından farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve değerine Müsait olduğu; bütün sıhhat Bakanlığı çalışanları için getirilen düzenlemenin, Anayasa’nın 10. unsurundaki Adalet unsuruna alışılmamış bir tarafının de bulunmadığı; ayrıyeten, sıhhat çalışanları dışında da kronik hastalığı olan halk vazifelilerinin tamamının idari müsaadeli sayılması Laf konusu olmayıp, yalnızca Covid-19 hastalığı için risk kümesinde olanların müsaadeli sayıldığı; sıhhat Bakanlığınca sıhhat çalışanının müsaade, tayin, istifa ve emeklilik üzere haklarına yönelik kimi kısıtlamalar da getirildiği, diğer taraftan, İLO’nun 116 Nolu Çalışma Saatlerinin Azaltılması Tavsiye Kararına (1962) nazaran, her ülkede yetkili makamlarca fevkalâde hallerde olağan çalışma saatlerine istisna getirilebilecek şartların ve hudutların belirlenebildiği; 29 Nolu Zorla Çalıştırma Mukavelesi (1930) uyarınca da, nüfusun tamamının yahut bir kısmının varlığını yahut iyiliğini etkileyecek bir salgın durumunda, Mecbur çalışma müddetine ait olarak, durumun kati olarak gerektirdikleri ile sonlu olmak kaydıyla düzenleme yapılmasının Mümkün olduğu belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI:
Anayasal ve yasal düzenlemeler uyarınca, dünya genelinde pandemi seviyesinde yaşanan Covid-19 salgınıyla çaba etmede Temel vazifenin sıhhat Bakanlığına ilişkin olduğu; bu kapsamda, salgın hastalıkla çaba devrinde, sıhhat işçisinin çalışmaları ve müsaadeli sayılmaları üzere hususlarda, öteki halk işçisinden farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve kıymetine Müsait olduğu; münasebetiyle salgınla çaba periyodunda, sıhhat çalışanına duyulan muhtaçlığın karşılanması maksadıyla, Bakanlık işçisinin idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, yönetimin takdir ve düzenleme yetkisi çerçevesinde Mümkün bulunduğu, anılan Genelge’nin dava konusu edilen kısımlarında hukuka ve üst hukuk normlarına terslik görülmediği sonucuna ulaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI FİKRİ:
Dava, … Sendikası tarafından, 29/05/2020 tarih ve 31139 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kuruluş ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
29/05/2020 tarih ve 31139 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen dava konusu 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin, 14/04/2021 tarih ve 31454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2021/8 sayılı Genelgesi ile yürürlükten kaldırıldığı anlaşıldığından, 2020/8 sayılı Genelgenin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ Hadise VE TÜREL SÜREÇ:
2020 yılında dünya genelinde yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle, halk Kurum ve kuruluşlarında misyon yapan ve sıhhat istikametinden risk kümesinde yer Meydan kimi çalışanın idari müsaadeli sayılmasına yönelik 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, 29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.
Anılan Genelgeyle, halk Kuruluş ve kuruluşlarında çalışan (yönetici takım ve durumunda bulunanlar hariç) 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılması öngörülmüş; bununla birlikte, sıhhat Bakanlığında çalışan işçi idari müsaade kapsamına iç edilmemiştir.
Bunun üzerine, bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın 56. hususunda, “…Devlet, herkesin hayatını, vücut ve ruh sıhhati içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve unsur gücünde tasarruf ve randımanı artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek hedefiyle sıhhat kuruluşlarını Biricik elden planlayıp hizmet vermesini düzenler. Devlet, bu misyonunu halk ve Özel bölümlerdeki sıhhat ve toplumsal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir….” kararına yer verilmiştir.
1593 sayılı Genel Hıfzısıhha Kanunu’nun 1. hususunda, “Memleketin sıhhi koşullarını ıslah ve milletin sıhhatine ziyan veren Tüm hastalıklar yahut sair muzır amillerle uğraş etmek ve müstakbel kuşağın sıhatli olarak yetişmesini temin ve halkı tıbbi ve içtimai muavenete mazhar eylemek Genel Devlet hizmetlerindendir.” kuralı; 3359 sayılı sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu’nun 3. hususunda, “Sağlık hizmetleriyle ilgili Temel temeller şunlardır: a) sıhhat Kuruluş ve kuruluşları Yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunacak biçimde sıhhat ve Toplumsal Yardım Bakanlığınca, öteki ilgili bakanlıkların da görüşü alınarak planlanır, koordine edilir, mali taraftan desteklenir ve geliştirilir. .” kuralı yer almıştır.
1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin, sıhhat Bakanlığının vazifelerini düzenleyen 352. unsurunda, “(1) Herkesin vücudu, zihni ve toplumsal bakımdan tam bir yeterlilik hali içinde hayatını sürdürmesini sağlamak emeliyle, sıhhat Bakanlığının misyon ve yetkileri şunlardır:
a) Kamu sıhhatinin korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi için çalışmalar yapmak,
b) Teşhis, tedavi ve rehabilite edici sıhhat hizmetlerinin yürütmek,
…
e) İnsan gücünde ve maddi kaynaklarda tasarruf sağlamak ve randımanı artırmak, sıhhat insan gücünün ülke sathında istikrarlı dağılımını sağlamak ve Tüm paydaşlar ortasında işbirliğini gerçekleştirmek suretiyle Yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunumunu sağlamak,
.
g) Kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile verilen öteki vazifeleri yapmak. .” kararlarına yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. hususunda, “Memurların haftalık çalışma müddeti genel olarak 40 saattir. Bu müddet Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Lakin bu kanuna, Özel kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine yahut bunlara dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma müddetleri tespit olunabilir…” kuralı; 100. hususunda, “Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğlen dinlenme mühleti, bölgelerin ve hizmetin özelliklerine nazaran merkezde Cumhurbaşkanınca, vilayetlerde valiler tarafından tesbit olunur. … Memurların yürüttükleri hizmetin özelliklerine nazaran, bu husus uyarınca tespit edilen çalışma saat ve müddetleri ile vazife yerlerine bağlı olmaksızın çalışabilmeleri mümkündür. Bu konuya ait yordam ve temeller, Cumhurbaşkanınca belirlenir.” kuralı; 101. unsurunda de, “Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve biçimleri kurumlarınca düzenlenir…” kuralı yer almıştır.
29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin dava konusu edilen ikinci paragrafında; “…çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın halk Kuruluş ve kuruluşlarında (Sağlık Bakanlığı ve ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) çalışan yönetici takım ve durumunda bulunanlar dış 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanlar idari müsaadeli sayılacaktır. İdari müsaadeli sayılanlar bu müddette misyonlarını fiilen yerine getirmiş sayılacak; bunların mali ve toplumsal hak ve yardımları ile diğer özlük hakları Bâtın kalacaktır. Bu işçi amirinin müsaadesi dışında misyon mahallinden ayrılmayacak ve hizmetine gereksinim duyulanlar çağrıldıkları anda misyonlarına döneceklerdir.” ibarelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Anayasa’nın 56. hususuyla, Devletin herkesin hayatını, vücut ve ruh sıhhati içinde sürdürmesini sağlamak maksadıyla sıhhat kuruluşlarını Biricik elden planlamakla ve sıhhat hizmetlerini sunmakla misyonlu olduğu belirtilmiştir.
1593 sayılı Genel Hıfzısıhha Kanunu, 3359 sayılı sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 352. unsuruyla de, sıhhat hizmetlerinin yürütülmesi, Kamu sıhhatinin korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi, sıhhat kuruluşları ve çalışanlarının Yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunacak biçimde planlanması, koordine edilmesi, desteklenmesi ve geliştirilmesi konusunda sıhhat Bakanlığı görevlendirilmiştir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. unsuruyla memurların haftalık çalışma mühletleri genel olarak 40 saat belirlenmiş; fakat, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınarak farklı çalışma müddetlerinin tespit edilebilmesine de İmkan sağlanmıştır.
Ayrıca anılan Kanun’un 100. hususuyla, Cumhurbaşkanınca belirlenecek metot ve temeller çerçevesinde, memurların yürüttükleri hizmetlere nazaran tespit edilen çalışma saat ve mühletleri ile misyon yerlerine bağlı olmaksızın çalıştırılabilmesi öngörülmüş; 101. hususuyla de, günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve hallerinin kurumlarınca düzenleneceği belirtilmiştir.
657 sayılı Kanun’da yer Meydan bu düzenlemeler uyarınca, yürüttükleri hizmetlerin özelliklerine nazaran, işçinin çalışma saat ve formlarının belirlenmesi ile Gerekli görülen hallerde işçinin tamamının yahut bir kısmının idari müsaadeli sayılması konularında yönetimin takdir ve düzenleme yetkisinin bulunduğu kuşkusuzdur.
2020 yılında dünya genelinde yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle, halk Kuruluş ve kuruluşlarında misyon yapan ve sıhhat tarafından risk kümesinde yer Meydan birtakım işçinin idari müsaadeli sayılması hedefiyle, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yürürlüğe konulmuş olup; anılan Genelge’yle çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın halk Kurum ve kuruluşlarında çalışan (yönetici takım ve durumunda bulunanlar hariç) 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılması öngörülmüş; bununla birlikte, sıhhat Bakanlığında çalışan işçi idari müsaade kapsamına iç edilmemiştir.
Yukarıda yer verilen anayasal ve yasal düzenlemeler çerçevesinde, ülkemizde yaşanan Covid-19 salgınıyla uğraş etmede Temel misyonun sıhhat Bakanlığına ilişkin olduğu; bu kapsamda, salgının yayılmasının önlenmesi ve Denetim altına alınması, sıhhat hizmetlerine ve kuruluşlarına erişimin sağlanması hedefiyle, anılan Bakanlık bünyesinde kâfi seviyede işçi çalıştırılmasının mecburilik arz ettiği; salgın hastalıkla uğraş devrinde, sıhhat işçisinin çalışmaları ve müsaadeleri üzere hususlarda, diğer halk çalışanından farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve değerine Müsait olduğu; münasebetiyle salgınla çaba periyodunda, sıhhat çalışanına duyulan muhtaçlığın karşılanması gayesiyle, Bakanlık işçisinin idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, yönetimin takdir ve düzenleme yetkisi çerçevesinde Muhtemel bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Buna nazaran, sıhhat Bakanlığında çalışan 60 ıslak ve üzerinde olan işçi ile kronik hastalığı bulunan işçinin idari müsaade kapsamına iç edilmemesini öngören 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin dava konusu edilen kısımlarında, hukuka ve üst hukuk normlarına terslik görülmemiştir.
Öte yandan, işbu dava açıldıktan sonra, 14/04/2021 tarih ve 31454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2021/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle, dava konusu 2020/8 sayılı Genelge bütünüyle yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda; dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırılması nedeniyle, işbu davanın konusuz kaldığı görüldüğünden, davanın aslı hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kuruluş ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptali istemi tarafından davanın temeli hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA münasebette oyçokluğuyla,
2. Detayı aşağıda gösterilen Yekün …-TL yargılama masraflarının (2577 sayılı İdari Yargılama Metodu Kanunu’nun 31. unsurunun göndermede bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 331. unsurunun birinci fıkrası uyarınca, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumu gözetilerek) davacı üzerinde bırakılmasına, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Taban Fiyat Tarifesi uyarınca takdir edilen …-TL vekalet fiyatının davacıdan alınarak davalı yönetime verilmesine oyçokluğuyla,
3. Posta masrafı avansından artan fiyatın kararın katileşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
4. Bu kararın bildiri tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Konseyine temyiz yolu Aleni olmak üzere, 21/06/2022 tarihinde karar verildi.
(X) KARŞI oy :
Dosyanın incelenmesinden; işbu dava açıldıktan sonra, 14/04/2021 tarih ve 31454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2021/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle, dava konusu 2020/8 sayılı Genelge’nin bütünüyle yürürlükten kaldırıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırılması nedeniyle işbu davanın konusuz kaldığı görüldüğünden, işin temeli tarafından inceleme ve kıymetlendirme yapılmaksızın, davanın temeli hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği görüşüyle, çoğunluk kararının dava konusu Genelge ile ilgili kısmına, münasebeti tarafından katılmıyorum.
Kararın, vekalet fiyatı de iç olmak üzere, yargılama masraflarına ait kısmına gelince:
Bir düzenleyici sürecin yanı sıra, bu düzenleyici sürece dayanılarak tesis edilmiş olan kişisel sürecin de iptali istemiyle açılan davalarda; dava konusu düzenleyici sürecin dava devam etmekte iken yürürlükten kaldırılması halinde, yargılama masraflarından ve bu bağlamda avukatlık fiyatından hangi tarafın Mesul tutulması gerektiğine ait Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti’nce verilen kararlar (Örneğin; 30/11/2015 tarih ve E:2014/5688, K:2015/4612 sayılı karar ile 21/03/2016 tarih ve E:2014/5858, K:2016/988 sayılı karar) incelendiğinde; Kurul’un, bu Cin davalarda ferdî sürecin hukuka uygunluğunun denetlenebilmesi için; yürürlükten kaldırılmış olan düzenleyici sürecin, “bireysel sürecin tesis edildiği tarih” prestijiyle hukuksal incelemesi yapılarak, hukuka Müsait olup olmadığının tesbit edilmesi gerektiğini vurguladığı görülmektedir.
Oysa, işbu davaya mevzu uyuşmazlıkta, yalnızca düzenleyici süreç (Genelge’nin bir ibaresi) dava konusu edilmiş olup, iptali istenilen bir ferdî süreç Laf konusu değildir.
Dolayısıyla, olayda, hukuksal kontrolünün yapılması gereken bir kişisel sürecin bulunmaması karşısında; kararın verildiği tarih prestijiyle artık yürürlükten kalkmış bulunan Genelgenin hukuka Müsait olup olmadığını tespit etmek bakımından uyuşmazlığın aslının incelenmesine de hukuken İmkan bulunmamaktadır.
Bakılan dava, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen ibarenin iptali istemiyle açılmış ise de; anılan Genelge, dava devam etmekte iken yayımlanan 2021/8 sayılı Genelge ile bütünüyle yürürlükten kaldırılmış olup; belirtilen hukuksal durum karşısında, bu davanın açılmasına davalı yönetimin Sebep olduğu Aleni olduğundan, vekalet fiyatı de iç olmak üzere yargılama masraflarının davalı yönetim üzerinde bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, “davanın aslı hakkında karar verilmesine yer olmadığına” hükmedilen bu uyuşmazlıkta, yargılama masraflarının ve vekalet fiyatının davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi gerekirken, davacı üzerinde bırakılmasında hakkaniyet prensibine ve hukuka uyarlık bulunmadığı görüşüyle, çoğunluk kararının bu kısmına da katılmıyorum.
Yorum Yok