– Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yaklaşık 140 yıllık bilgilerini içeren 110 bin nüfus kütüğünün onarımı ve dijital ortama aktarılması için çalışan uzmanlar, Türk milletinin “nüfus hafızası”nı istikbal kuşaklara taşıyor.
İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri genel Müdürlüğü bünyesindeki Türkiye Nüfus Arşivi’nde yaklaşık 110 bin nüfus kütüğü ve 500 milyon nüfus destek evrakı bulunuyor.
Yangın, zelzele ve sel üzere afetler ile devamlı kullanım münasebetiyle yıpranan ve hasarlı hale gelen arşiv dokümanlarının korunması ve yok olmaktan kurtarılması emeliyle Dijital Arşiv Projesi yürütülüyor.
Burada vazifeli 29 restoratör, yıllar içinde yıpranan ve onarıma gereksinim duyan evrakların tamiratını yapıyor. Onarılan dokümanlar daha sonra dijital ortama aktarılıyor.
Bugüne kadar yaklaşık 470 milyon doküman dijitalleştirildi.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri genel Müdürlüğü Arşiv Daire Başkanlığı evrak İdaresi ve Onarım Şube Müdürü Emin Kutluğ, AA muhabirine, genel Müdürlükteki arşiv depolarında, geçmişten bugüne, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının kimlik, ikamet, aile bağları üzere bilgilerini içeren milyonlarca doküman bulunduğunu söyledi.
Bu arşivin korunması ve istikbal jenerasyonlara aktarılmasının değerine işaret eden Kutluğ, “Arşivimiz, canlı kayıt dediğimiz hukuksal dokümanları ihtiva etmektedir. O denli ki rastgele bir kayıt kaybolduğu Vakit o kişinin Tüm tüzel ve mali hakları kaybolmaktadır. Bu bakımdan bu evrakların Fazla titizlikle saklanması gerekmektedir.” dedi.
– “Belgeler hem restore ediliyor hem de ciltleniyor”
Kutluğ, Biricik nüsha olan nüfus evraklarından bir kısmının yıllar içinde yıprandığını ve hasarlı hale geldiğini belirterek, “Bu defterler ve evraklar, tasnif kümemizde Evvel değerlendirilmekte ve birleştirilmektedir. Onarıma muhtaçlığı olanlar onarım ünitesine iletilmektedir.” diye konuştu.
– Evraklar 142 yılın kayıtlarını taşıyor
Belgelerin, 81 vilayette yaşayanlara ilişkin 142 yılı kapsayan bilgiler içerdiğini Anlatım eden Kutluğ, “Nüfus kütüklerimizin en eski tarihli olanı 1881 yılına aittir. 1881’de bayan nüfus, birinci kere nüfusa ve kütüğe kaydedilmiş, sayıma iç edilmiştir.” bilgisini verdi.
Kutluğ, yıllar içinde yıpranan nüfus dokümanlarının, uzmanlar tarafından tasnif edilmesinin akabinde restoratörlerce titizlikle onarıldığını anlatarak, şöyle devam etti:
“Bugüne kadar 1,5 milyon sayfa dokümanın onarımını tamamladık. 110 bin Cilt nüfus kütüğünün yaklaşık 70 bininin onarıma gereksinimi var. Bugüne kadar hafif hasarlı olan defterlerimizin 40 bininin hem onarımı hem de dijital çekimi tamamlandı. Kalan 70 bin defterin en kısa vakitte tasnifleri ve onarımlarının tamamlanması ve ivedilikte dijital arşive dönüştürülmesi için çalışıyoruz.”
– “Defterler yıpranmaktan kurtulacak”
Dijital ortama aktarılan bilgilere hem daha kolay ulaşılacağını hem de ilgili evrakın tekrar tekrar kullanılmasına gerek duyulmayacağını söyleyen Kutluğ, “e-Devlet uygulaması kapsamında, ilgili yerlere bunların imgeleri gönderilecek. Böylelikle uzmanlarımız yalnızca bilgisayar başında süreçlerini yürütecek ve defterler yıpranmaktan kurtulacaktır.” sözlerini kullandı.
Emin Kutluğ, “Türkiye Nüfus Arşivi, Türkiye’nin ulusal hafızasıdır. Bu hafızanın korunması ve istikbal jenerasyonlara aktarılması için çalışmaktayız.” dedi.
– özel yapıştırıcı ve kimyasallar kullanılıyor
Restoratör Gülsüm Özkan da dokümanların, tasnif kısmında sınıflandırılmasının akabinde kendilerine geldiğini söyleyerek, şunları kaydetti:
“Restorasyon çalışmalarında, dokümanların birinci olarak genel durumlarına bakıp paklık çalışmalarına başlıyoruz. Kıvrılmış yahut yırtılmış dokümanlar varsa bunların birinci olarak toparlanması basamağıyla devam ediyoruz. Paklık etabını kağıt için Müsait fırça ve silgilerle gerçekleştirdikten sonra kağıda Müsait Özel yapıştırıcı ve kimyasallar kullanarak sağlamlaştırma çalışmalarını gerçekleştiriyoruz.”
“Okunamayacak biçime gelen dokümanlarda sağlamlaştırmak ismine Özel kimyasal solüsyonlar kullanarak sayfaların açılmasını, onlardaki düzeltmeleri sağlıyoruz. Daha sonra eksik, yırtılan kısımlarda asitsiz kağıtlarla tamamlama, yapıştırma üzere Özel süreçler uyguluyoruz.”
– “En az 100-150 Yıl kadar sürdürülebilirliği sağlanıyor”
Restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının akabinde evrakların dijital arşiv kısmına gönderildiğini anlatan Özkan, “Dijital arşivde taranan dokümanlar daha sonra ciltlenmek için ciltleme kısmına gönderiliyor. Orada ciltlenen dokümanlar, daha sonra arşivlenmek üzere Özel kutularda arşiv kısımlarına koyuluyor.” biçiminde konuştu.
Özkan, onarım süreçleriyle evrakların tamiratının yanı Dizi korunmasının da sağlandığına dikkati çekerek, “Dijital arşiv kısmında, dijital ortama aktarılan evraklara süresiz olarak oradan ulaşılabiliyor. Evrakların asıllarının saklandığı Özel arşiv odalarımız var. Bu alanlardaki evrakların, Özel şartlarda saklandığı için en az 100-150 Yıl kadar sürdürülebilirliği sağlanıyor.” dedi.
Yorum Yok