AA muhabiri, seçim sürecine ait merak edilenleri 10 soruda derledi:
1- Seçimin yenilenmesi kararı nasıl alınır?
Anayasa’nın 116. hususuna nazaran, Türkiye Aka millet Meclisi (TBMM), Üye tam sayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor. Cumhurbaşkanının da seçimlerin yenilenmesini kararı alma hakkı bulunuyor. Bu halde yenileme kararı verilmesi halinde genel seçim ile cumhurbaşkanı seçimi Birlikte yapılacak.
2- Seçimin yenilenmesi kararı alındıktan kaç gün sonra seçim yapılır?
Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu’nun 3’üncü unsuruna nazaran, seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat içinde Resmi Gazete’de yayımlanacak ve 60. günü takip eden birinci pazar günü Cumhurbaşkanı ile Milletvekili genel seçimi Bir arada yapılacak.
3- Seçimin yenilenmesi kararı alınırsa, var Cumhurbaşkanının misyonu devam eder mi?
Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nun, “Seçim sistemi ve uygulanması”nı düzenleyen 4. unsurunun 4. fıkrası, “Cumhurbaşkanının misyon müddetinin dolması yahut seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamaması hallerinde, yenisi vazifeye başlayıncaya kadar var Cumhurbaşkanının misyonu devam eder.” kararını içeriyor.
4 – Seçim yasalarında yapılan değişiklikler ne Vakit uygulanır?
Anayasa’nın 67. hususunun nihayet fıkrası, “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir Yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz.” kararını içeriyor.
Seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajını yüzde 7’ye indiren, ittifakın aldığı oyların Milletvekili hesabı ve dağılımını değiştiren Milletvekili Seçimi Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 6 Nisan 2022’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Buna nazaran, seçim yasasında yapılan nihayet değişiklik, 6 Nisan 2023’ten sonra yapılacak seçimlerde uygulanabilecek.
5- Seçim maddesindeki değişikliğinin uygulanmasında geçen bir yıllık mühlet için, “seçimin başlangıç tarihi” mi “oy Eda günü” mü temel alınır?
Yüksek Seçim Şurası (YSK), 4 Mart 2011 tarihli 40 sayılı kararıyla, 298 sayılı Seçimlerin Temel Kararları ve Seçmen Kütükleri Hakkında kanun ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 5980 Sayılı Kanun’un uygulanma mühletini tartışmıştı. Şura, seçimin 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılmasına karar verildiğini, seçim maddesine ait değişikliklerin ise 10 Nisan 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak tıpkı gün yürürlüğe girdiğini belirtmişti. Konsey, Yasa değişikliğinin uygulanmasına ait hesaplamada “oy Eda tarihini” temel almıştı. YSK’nin bu kararı öteki seçimlerde de uygulanacak. Bu durumda, hesaplamada “oy Eda günü” temel alınacak.
6- Seçim kararı alınmasının akabinde YSK’de süreç nasıl işleyecek?
Seçim tarihine ait kararın alınmasının akabinde YSK, Cumhurbaşkanı ve 28. Devre Milletvekili Seçimi için takvimi belirleyip seçimin başlangıç tarihini duyuracak. YSK, iki seçim için Biricik takvim hazırlayacak. Seçimin Amel ve süreçlerini yürütecek YSK’de seçimle ilgili bütün süreçler bu takvime nazaran işleyecek.
7- Cumhurbaşkanı seçiminde birinci oylamada çoğunluk sağlanamazsa, ikinci oylama ne Vakit yapılacak?
Çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü seçmenler bir Sefer daha sandık başına gidecek. Bu seçime, birinci oylamada en Fazla oy Meydan iki Namzet katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu Meydan Namzet Cumhurbaşkanı seçilecek.
Oylamalara Biricik adayla gidilmesi halinde, oylama referandum formunda yapılacak. Geçerli oyların salt çoğunluğunu Meydan Namzet Cumhurbaşkanı seçilecek.
8- Seçime giren siyasi partilerin baraj hesaplaması nasıl yapılacak?
Siyasi partilerin Milletvekili çıkarabilmesi için ya Biricik başına ülke seçim barajını geçmesi ya da bir ittifak içerisinde yer alması ve bu ittifakın Yekün oyunun geçerli oylara nazaran belirlenmiş ülke barajını geçmesi gerekecek.
9- Yeni seçim maddesine nazaran, ittifaktaki kaç parti seçim barajını aşmış sayılacak?
Seçim yasasında değişiklik yapan 7393 sayılı Kanunun 2. unsuruna nazaran, ittifakta yer Meydan partilerin farklı başka yüzde 7’yi geçmesi gerekmiyor. İttifakın aldığı oy toplamı genel baraj olan yüzde 7’yi geçtiğinde ittifak içindeki bütün partiler barajı geçmiş sayılacak.
10- İttifak içindeki partilerin Milletvekili sayıları nasıl hesaplanacak?
Oy toplamı genel barajı geçtiği takdirde, ittifakı oluşturan siyasi partilerin Milletvekili sayıları, ittifakın aldığı Yekün Milletvekili sayısının, her partinin aldığı oy oranına nazaran dağıtılarak hesaplanacak.
Yorum Yok