Dava konusu düzenleyici sürecin kısmen iptali, kısmen davanın reddi yolundaki Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2022 tarih ve E:2021/4022, K:2022/1146 sayılı kararının temyize husus iptale ait kısmının ONANMASINA karar verildi
İptal edilen düzenleme
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına ait Adap ve Temeller’in “Başvuru, kıymetlendirme ve atama” başlıklı 6. unsurunun 6. fıkrasında, “ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde vazifeye başlamayanlar, misyona başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak emeliyle yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların yine ÖYP araştırma vazifelisi takımlarına başvurmaları halinde ÖYP puanları iki Yıl müddetle % 20 oranında düşürülür.” düzenlemesine yer verilmiştir.
8. Daire: Burada sayılanlar eşit durumda değildir tıpkı kefeye konamaz
Bu prestijle, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programının öngörülen maksadına ulaşabilmesi ve Dairelerince dava konusu düzenlemeden Evvel yürürlükte olan Tarz ve Asıllar hakkında verilmiş olan yargı kararlarının uygulanması için dava konusu düzenleme yapılmış ise de, ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde misyona başlamayanların, misyona başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak maksadıyla yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların farklı durumda olmalarına karşın, bunlar için birebir yaptırım olan ÖYP puanlarının iki Yıl mühletle %20 oranında düşürüleceğine ait dava konusu düzenlemede getirilen yaptırımın, ulaşılmak istenen Gaye karşısında orantılı bir Tedbir olduğunun söylenemez.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2022/2268
Karar No: 2022/2753
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : . Başkanlığı
VEKİLİ: Av. .
KARŞI taraf (DAVACI) : . Sendikası
VEKİLİ: Av. .
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2022 tarih ve E:2021/4022, K:2022/1146 sayılı kararının iptale ait kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Yol ve Temeller’in 3., 5. ve 6. hususlarının değiştirilmesine ait Yükseköğretim Şurası genel Şurasının 14/05/2015 tarihli kararının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2022 tarih ve E:2021/4022, K:2022/1146 sayılı kararıyla, Danıştay İdari Dava Daireleri Heyetinin 21/01/2021 tarih ve E:2019/2459, K:2021/80 sayılı bozma kararına uyularak;
Anayasa’nın 130. unsurunun 9. fıkrası ile 131. hususu, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 6. hususunun (a) fıkrası, 7. hususunun 1. fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 10. hususu ve 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun (İ) Cetvelinde yer Meydan kurallar aktarılarak;
Dava konusu Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Yöntem ve Temeller’in 3/1-f, 3/1-h, 5/1, 5/3, 6/2, 6/3 ve 6/5 hususları tarafından;
ÖYP puanı en yüksek puandan başlanarak ilan edilen takım sayısının en az dört sert kadar Namzet çağrılacağı, dört katından daha Çok Namzet çağırılmasına YÖK Yürütme Şurasının yetkili olduğu belirtilerek objektif bir düzenlemeye yer verildiği,
Kendilerine avantaj sağlamak emeliyle yanlış beyanda bulundukları tespit edilenlerin ÖYP araştırma vazifelisi takımlarına atamasının yapılmayacağı kuralının; adayların kendilerine avantaj sağlamak maksadıyla yanlış beyanda bulunmalarının engellenmesi, keyfiyetin ve adaba alışılmamış atamaların önüne geçilmesi, kaynakların faal ve yerinde kullanılması gayesini taşıdığı, halk faydasına ve hizmet gereklerine Müsait olduğu,
Bu durumda, davalı idarece hizmetin daha yeterli işlemesi için getirilen Laf konusu kurallarda hukuka karşıtlık bulunmadığı,
Dava konusu Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Tarz ve Temeller’in 6. unsurunun 6. fıkrası istikametinden;
Dava konusu Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına ait Metot ve Temeller’in “Başvuru, kıymetlendirme ve atama” başlıklı 6. hususunun 6. fıkrasında, “ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde misyona başlamayanlar, misyona başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak emeliyle yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların yine ÖYP araştırma vazifelisi takımlarına başvurmaları halinde ÖYP puanları iki Yıl müddetle % 20 oranında düşürülür.” düzenlemesine yer verildiği,
Kanun koyucu ve yönetimlerin, düzenlemeler yaparken hukuk devleti unsurunun bir gereği olan ölçülülük prensibiyle bağlı olduğu, bu unsurun ise “elverişlilik”, “gereklilik” ve “orantılılık” olmak üzere üç alt unsurdan oluştuğu,
Elverişlilik unsurunun, başvurulan tedbirin ulaşılmak istenen Gaye için elverişli olmasını; gereklilik unsurunun, başvurulan tedbirin ulaşılmak istenen Gaye bakımından Gerekli olmasını; orantılılık unsurunun ise, başvurulan Önlem ve ulaşılmak istenen Gaye ortasında olması gereken ölçüyü Anlatım ettiği,
Bir kurala uyulmaması nedeniyle kanun koyucu yahut yönetimler tarafından öngörülen yaptırım ile ulaşılmak istenen Gaye ortasında da “ölçülülük ilkesi” mucibince makul bir istikrarın bulunmasının Mecbur olduğu,
Başka bir anlatımla, hukuk devletinin ögelerinden olan “ölçülülük ilkesi” nedeniyle Devletin, düstur ihlali nedeniyle öngörülen yaptırım ile ulaşılmak istenen Gaye ortasında makul bir istikrar kurmak zorunda olduğu,
Bu prestijle, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programının öngörülen hedefine ulaşabilmesi ve Dairelerince dava konusu düzenlemeden Evvel yürürlükte olan Metot ve Asıllar hakkında verilmiş olan yargı kararlarının uygulanması için dava konusu düzenleme yapılmış ise de, ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde vazifeye başlamayanların, vazifeye başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak gayesiyle yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların farklı durumda olmalarına karşın, bunlar için tıpkı yaptırım olan ÖYP puanlarının iki Yıl müddetle %20 oranında düşürüleceğine ait dava konusu düzenlemede getirilen yaptırımın,
ulaşılmak istenen Gaye karşısında orantılı bir Tedbir olduğunun söylenemeyeceği,
Bu durumda, ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde vazifeye başlamayanların, vazifeye başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak hedefiyle yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların farklı durumda olmaları nedeniyle farklı yaptırımlar uygulanması gerekirken, hepsi tıpkı kategoride kıymetlendirilerek birebir yaptırımın uygulanmasının hukuk devletinin bir gereği olan ölçülülük prensibi ile bağdaştırılmasına hukuken İmkan bulunmadığı münasebetleriyle,
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Metot ve Temeller’in 6. hususunun 6. fıkrasının iptaline, dava konusu diğer kısımlar istikametinden davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN TEZLERİ:
Davalı yönetim tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesinin 02/03/2015 tarih ve E:2014/10030 sayılı yürütmenin durdurulması kararının uygulanması gayesiyle tesis edilen dava konusu Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Yol ve Temeller’in 6. unsurunun 6. fıkrasında hukuka ve halk faydasına karşıtlık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI:
Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize husus kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
İLGİLİ MEVZUAT:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Kaynak aktarımı” başlıklı 10. hususunda, “Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının bir evvelki yıla ilişkin bütçe geliri ile bütçe sarfiyatı farkının % 25’i her Yıl şubat ayı sonuna kadar Yükseköğretim Konseyi hesabına aktarılır. Aktarılan bu meblağı, bir yandan Yükseköğretim Şurası bütçesinin (B) işaretli cetveline öz gelir, öbür yandan (A) işaretli cetvelin var yahut yeni açılacak tertiplerine ödenek olarak eklemeye Yükseköğretim Heyeti yetkilidir. kapital ödenekleri, yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.
Ödenek kaydedilen fiyatlar, öncelikle yükseköğretim kurumlarının bilimsel araştırma projeleri ile Yurt içi ve Yurt dışı öğretim elemanı ve Talebe değişim programlarının desteklenmesi, Yurt içi ve Yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi ile Yükseköğretim Heyetinin fiziki ve beşeri altyapısının güçlendirilmesi maksadıyla kullanılır.
Laf konusu hizmet ve faaliyetlere ait olarak Yükseköğretim Kurulunca Müsait görülen fiyatlar, ilgili yükseköğretim kurumlarına tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Yurt içi ve Yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi maksadıyla yükseköğretim kurumlarına ödenen meblağlar karşılığını bir yandan ilgili yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye ilgili yükseköğretim kurumu yetkilidir.
Bilimsel araştırma projeleri ile Yurt içi ve Yurt dışı öğretim elemanı ve Talebe değişim programlarının desteklenmesi maksadıyla yükseköğretim kurumuna aktarılan meblağlar, ilgili yükseköğretim kurumunun bütçesine gelir kaydedilmeksizin, açılacak Özel hesaplarda izlenir.
Yurt içi ve Yurt dışı öğretim elemanı ve Talebe değişim programlarının desteklenmesi gayesiyle program yürütücüsü yükseköğretim kurumunun Özel hesaplarda izlediği meblağlardan, programlardan yararlanan öğrencilere burs verilebilir. Burs meblağı, 5102 sayılı Yüksek tahsil Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine Ait Kanuna nazaran, lisans tahsili gören öğrencilere ödenmekte olan burs meblağının üç katını geçemez. Öğretim elemanlarına ise bu Kanun, 2914 sayılı Yükseköğretim İşçi Kanunu ve ilgili diğer mevzuatta yer Meydan kısıtlamalara bağlı olmaksızın 2914 sayılı Kanunun 11 inci unsurundaki unvanlar prestijiyle belirlenen ek ders fiyatının on katını geçmemek üzere ek ders fiyatı ödenebilir. Ayrıyeten, program müddeti ile sonlu olmak kaydıyla program kapsamında yapılan her türlü harcamalar Özel hesaptan karşılanır.
Bilimsel araştırma projelerinin desteklenmesi için Özel hesaba aktarılan fiyatların harcanması ve muhasebeleştirilmesi ile Yurt içi ve Yurt dışı öğretim elemanı ve Talebe değişim programlarının desteklenmesi maksadıyla Özel hesaba aktarılan meblağların kullanımı, bu kapsamda yapılacak ödemeler ile öteki konulara ait yol ve asıllar Maliye Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunca ortaklaşa belirlenir. Bu kapsamda yapılan harcamalar 5018 sayılı halk Mali İdaresi ve Denetim Kanununa nazaran denetlenir.” kararı yer almıştır.
31/12/2012 tarih ve 28514 Yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2013 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun (İ) cetvelinin “II. halk Görevlilerine Ait Yekün Nakil Sayısı Sınırları” başlıklı kısmında, “Açıktan yahut atama suretiyle yapılabilecek Yekün Nakil sayısı sonu, 2012 yılında emeklilik, mevt, istifa, nakil, eğitimin tamamlanması yahut başarısızlık sonucu kurumlarından ayrılan öğretim vazifelisi, okutman, uzman, çevirici ve eğitim-öğretim planlamacısı sayısının yüzde 50’si, araştırma vazifelisi sayısının yüzde 100’üdür. Bu sonlar içinde gereksinimini karşılayamayacak yükseköğretim kurumları için verilebilecek ilave Nakil sayısı 9.000 adettir. Ek olarak verilen Nakil müsaadesinin en az 4.000 adedi, Yükseköğretim Konseyi uyumunda Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında yetiştirilmek maksadıyla araştırma vazifelisi takımlarına yapılacak atamalarda kullanılır. Program kapsamında Laf konusu takımlara atanacak adayların puan cinsleri temel alınarak kurumlar prestijiyle merkezi olarak yerleştirilmeleri, Yurt içinde ve Yurt dışında yetiştirilmeleri ile yükseköğretim kurumlarına sağlanacak diğer dayanaklara ait tarz ve asıllar Yükseköğretim Kurulunca belirlenir.” kararına yer verilmiştir.
14/11/2013 tarihli Yükseköğretim Şurası genel Heyeti kararı ile yürürlüğe giren Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Yol ve Temeller’in “Dayanak” başlıklı 2. unsurunda, “Bu Yordam ve Temeller, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10. unsuru ve yılı merkezi Yönetim bütçe kanununun ilgili kararlarına dayanılarak hazırlanmıştır.” kararı yer almıştır.
Söz konusu Tarz ve Temeller’in Yükseköğretim Şurası genel Şurasının 14/05/2015 tarihli kararı ile değişik 6. hususunun 6. fıkrasında ise, “ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde vazifeye başlamayanlar, misyona başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak emeliyle yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların tekrar ÖYP araştırma vazifelisi takımlarına başvurmaları halinde ÖYP puanları iki Yıl mühletle % 20 oranında düşürülür.” kararına yer verilmiştir.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Dava konusu düzenleme ile ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde misyona başlamayanlar ve misyona başladıktan sonra istifa edenler ile kendilerine avantaj sağlamak maksadıyla yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanların durumu tıpkı nitelikte kıymetlendirilerek, bu bireyler ortasında rastgele bir ayırım yapılmaksızın, bu bireylerin ÖYP araştırma vazifelisi takımlarına tekrar başvurmaları durumunda ÖYP puanlarının iki Yıl müddetle %20 oranında düşürüleceği düzenlenmiştir.
Kendilerine avantaj sağlamak maksadıyla yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayan şahıslar ile ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde vazifeye başlamayanlar ve misyona başladıktan sonra istifa edenlerin hareketlerinin niteliği prestijiyle tıpkı kabul edilmesine İmkan bulunmamakta olup, bu doğrultuda Laf konusu fiiller için birebir nitelikte yaptırım uygulanması hukuken Muhtemel olmadığı üzere “eşitlik” ve “hakkaniyet” prensiplerine de terstir.
Bu prestijle, kendilerine avantaj sağlamak hedefiyle yanlış beyanda bulunduğu için ataması yapılmayanlar ile ÖYP kapsamında araştırma vazifelisi takımına atanmaya hak kazandığı halde misyona başlamayanlar ve vazifeye başladıktan sonra istifa edenler ortasında rastgele bir Fark yapılmaksızın, farklı nitelikteki hareketler için birebir yaptırımın öngörülmesine yönelik düzenleme getiren Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına Ait Yordam ve Temeller’in 6. hususunun 6. fıkrasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda, anılan düzenlemenin iptali yolundaki Daire kararında sonucu prestijiyle hukuka terslik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı yönetimin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu düzenleyici sürecin kısmen iptali, kısmen davanın reddi yolundaki Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2022 tarih ve E:2021/4022, K:2022/1146 sayılı kararının temyize mevzu iptale ait kısmının üstte belirtilen münasebetle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 06/10/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Yorum Yok