– Uzmanlar, Türkiye’deki Bina stokunun yüzde 80’ini oluşturan çıkmalı binaların zelzelede daha Çok hasar gördüğünü belirterek, bu yapılar için kontrol ikazında bulunuyor.
Binanın metrekaresini artırmak ve Meydan kazanmak hedefiyle uygulanan, Türkiye’de sıkça görülen çıkmalı binaların, ülke genelindeki Hane stokunun yüzde 80’ini oluşturduğu iddia ediliyor.
Özellikle İstanbul’da bu oranın daha yüksek olduğu belirtilirken, çıkmalı binalarda giriş katın üstünde konsol çıkmalar yapılarak kullanım alanı genişletiliyor. Genişletilen olağan katlarda kolonlar ile sarkan kirişler birbirinden ayrılıyor. Kirişlerin kolonlardan ayrılması sonucu taşıyıcı sistem, çerçeve oluşturmadığı için zelzele tesirine karşı zayıf kalabiliyor.
Çıkmalı yapıların sarsıntıya karşı gücünü artırmak için konsol ucundan geçen kirişleri kucaklayıp çerçeve oluşturacak zelzele perdelerin yapılması gerekiyor. Çıkmalı binaya Sıkıntı kazandırmak için zelzele perdelerinin Hariç kirişleri kucaklayıp çıkma altından devam etmesi Aka Ehemmiyet taşırken, güçlendirme noktasında mevzuat açısından sıkıntılar olabiliyor.
– Uzmanlarca hazırlanan zelzeleye dayanıklılık testinde “çıkmalı bina” vurgusu
Mimar, inşaat, jeoloji, jeofizik ve harita mühendislerinden oluşan 8 uzman tarafından hazırlanan ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının sitesinde de yer Meydan zelzele testinde, çıkmalı binaların zelzeleye karşı riski artırdığı görülüyor.
Puanla Bir arada zelzele riskinin de arttığına işaret edilen testte, “Bina çıkmaları nasıl?” sorusuna karşılık şu şıklar ve puanlar yer alıyor:
“Binada hiç çıkma yok (sıfır puan), sadece balkonlar çıkma (1 puan), binanın bütününde kapalı çıkma var/80 santimetreyre kadar (3 puan), Aleni çıkmalar duvarlarla kapatılmış (4 puan), binanın bütününde 80 santimetreden Çok çıkma Mevcut (5 puan).”
– “Binanın yıkılma riski artabiliyor”
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Lideri Sinan Türkkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’deki yapıların yüzde 80’ini çıkmalı binaların oluşturduğunu, kolonlar birbirine bağlanmadan 8-10 katlı binalar yapılabildiğini, bu uygulamanın kullanıcıya Meydan kazandırsa da zelzeleye karşı binada yetersizlik oluşturabildiğini söyledi.
Şiddetli bir zelzele esnasında çıkmalı binaların olağan yapılara nazaran hasara daha Aleni olduğunu belirten Türkkan, “Konsollarda çökmeler ve yıkılmalar meydana gelebiliyor, binanın yıkılma riski artıyor. Kolonlar birbirine bağlanmadığı Vakit ne kadar düzgün yaparsanız yapın istenilen randıman sağlanamıyor. Bu nedenle çıkmalı sistemden vazgeçmemiz gerekiyor.” dedi.
Türkkan, çıkmalı binalarda oturan vatandaşların kesinlikle binalarında performans tahlili yaptırması gerektiğini vurgulayarak, gereksinime nazaran güçlendirme uygulanmasının Koşul olduğunu kaydetti.
– “Binada Ömür sürerken güçlendirme mümkün”
Sinan Türkkan, binaların sarsıntıya karşı daha sağlam hale gelmesi için Çeşitli güçlendirme metotları uygulanması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Yöntemlerden birisi, zelzele yüklerine karşı ek edeceğimiz perdeler ile zelzele yüklerini bu perdelerin üzerine almak ve var kolonlara gelen zelzele yüklerini azaltarak hasar riskini en üye indirmek. Binanın dışından yapılan güçlendirmeler de kıymetli. yapı içinde Fazla Çok yapısal bir sorun yoksa büsbütün yapı yahut konsol dışında binaya perde ek ederek oluşturulan yeni sistem ile bu riskten kurtulmak mümkün. Binanın sisteminin müsaade vermesi durumunda… yapı sakinleri konutunda otururken bu güçlendirmeleri yapmak mümkün.
Hatay’da birebir site içerisinde kimi binalar yıkılmasına Karşın emsal formda güçlendirilen yapı yıkılmamış, binada yaşayan 60 şahıs sağ olarak kurtulmuştur. 2008 yılında yapılan uygulamada binada oturanlar dairelerinde yaşamaya devam ederken, binanın dışından betonarme perdeler eklenmiş, içeriden de karbon fiber kullanılarak güçlendirme yapılmıştır.”
Türkkan, güçlendirme için belediyelerde Bayındırlık düzenlemesine gereksinim olduğunu aktararak, “Belediyeye gittiğimizde dışarıdan yapılan perdelerde yapının Celse alanı büyüdüğü gerekçesiyle güçlendirme projemiz kabul görmüyor. Bu üzere Mecbur durumlarda binaya perde ekleri yapılmasına müsaade vermek için yeni bir düzenleme yapılması gerekiyor. Yaşanan Aka zelzeleden alınan derslerle öncelikle Bayındırlık yasalarında düzenlemeler yapılmalı, konsol çıkmalarına ve bitişik nizam binaların imarına zelzele göz önüne alınarak düzenlemeler getirilmeli. Bina kontrol kanunu yenilenmeli ve güçlendirmede ruhsat almanın önündeki bürokratik mahzurlar kaldırılmalıdır. Böylelikle zelzeleye dayanıksız Bina stokundan süratlice kurtulmamız ismine Değerli bir adım atılmış olacaktır.” formunda konuştu.
– “Kahramanmaraş sarsıntılarında çıkmalı binaların daha Fazla etkilendiğini gördük”
Çıkmalı yapı imalinin bir Lahza Evvel kaldırılması gerektiğini vurgulayan Bozyiğit, “Bu esasen hem mühendislik hem de statik açıdan yanlışsız değil. Bilhassa 2000 yılı öncesi Fazla katlı yapıların Derhal derhal tamamı bu biçimde.” diye konuştu.
Bozyiğit, çıkmalı binalarda kolonların taşıyıcılık faktöründe meseleler yaşandığını, bunun güzelleştirilmesi gerektiğini belirterek, “Güçlendirme için performans tahlili yapılması gerekiyor. Yeni direktörlüğü nazaran zelzeleye direnç gösterecek halde güçlendirme projesi uygulanması lazım.” dedi.
– “Özellikle 2000 yılı Evvel yapılanlara dikkat”
Türk Dünyası Mimarlar ve Mühendisler Birliği Kentsel Dönüşüm Komitesi Lideri Nihat sevinçli ise yönetmeliklerin müsaade ettiği binalarda sorunların yaşanmayacağını lakin çıkmalı yapılarda Özellikle 2000 öncesinde yapılanlara dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.
Şen, “Bütün çıkmalı binaların tehlikeli olduğunu söylemek gerçek olmak. Yönetmelikler 5 metreye kadar müsaade veriyor. Fakat bunun statik çözümlemesinin ve gereç seçiminin âlâ yapılması ve yanlışsız uygulamayla hayata geçilmesi lazım. Ayrıyeten kontrol koşul.” tabirlerini kullandı.
Çıkmalı binalarda Özellikle eski yapılara işaret eden Şen, “Binamız çerçeveli kiriş sistemiyle birbirine bağlanmadıysa ve Özellikle 2000 yılı öncesine aitse kesinlikle denetlenmeli. Zira taşıyıcıların çerçeveli kiriş sistemiyle birbirine bağlanması lazım. Şayet o denli bir şey olmadığı düşünülüyorsa Çabucak harekete geçilmesi gerektiğini düşünüyorum.” dedi.
Yorum Yok