İstanbul’un turistik merkezlerinden Kapalıçarşı’da İstanbul Valiliği, Fatih Belediyesi ve Kapalıçarşı Yönetim Konseyi uyumuyla devam eden onarımda sona gelindi.
Yaklaşık 4 binden Çok dükkanın bulunduğu 562 yıllık tarihi yapıda; altyapı, tesisat, taban ve anne duvarlarda gerçekleştirilen süreçlerin Aka bir kısmı Amade hale getirildi.
Onarım yetkilileri, 27 bin metrekarelik tavan ve belli duvarlarda 19.yüzyıla ilişkin gravürler baz alınarak yapılan kalem personelliği süslemelerinin yüzde 95 oranında sona erdiğini belirtti.
Yapıda mümkün İstanbul sarsıntısına karşı güçlendirme çalışmaları da gerçekleştirildi. Bu kapsamda evvelki onarım süreçlerine ilişkin, Özgün duvar yapısını örten çimento gereçler temizlenerek, yapının Özellikle çatlak bulunan muhakkak noktalarına solüsyonlarla dolgu yapıldığı öğrenildi.
Kapalıçarşı’nın kemer ve duvarları ortasında bulunan destekleyici gergi demirlerinin de alüminyum ve çelik materyaller ile yenilendiği, paslanmaya karşı temizlendiği, gereken noktalara eklemeler yapılarak onarıldığı bildirildi.
Fatih Belediyesi ilim Konseyi Üyesi Yüksek Mimar İhsan Sarı onarım ve güçlendirme çalışmaları hakkında bilgi verdi.
“Yüzde 95’i bitti”
Onarım programının birinci kademesinde yapının statik durumunun değerlendirildiğini belirten Sarı, “Bununla ilgili birtakım yerlerde Önemli problemler vardı. Onunla ilgili teknik müdahalelerde bulunuldu. Yani yere alüminyum kazıklar çakmak üzere kimi ayrıntılar, uygulamalar yapıldı bu Anıt yapıta. Kapalıçarşı biliyorsunuz bugün itibariyle 562 yaşında olan bir eser. çok Önemli sorunlar yaşamış Vakit içinde. Zelzeleler görmüş.
En nihayet 1894 zelzelesinde Kapalıçarşı Önemli bir yıkıma uğruyor. Sonrasında, içinde 50 Tane han olan Kapalı Çarşı’nın içi küçültülerek yaklaşık 18-20 hanı içinde barındıran bir Kapalı Çarşı halinde tekrar ihya ediliyor. En sonunda 80’li yıllarda Kapalıçarşı’nın içi neredeyse 27 bin metrekare tavan yüzeyi sıvanarak tezyinat (süsleme) yapılmış. Bunların tabi elimizdeki evraklar doğrultusunda tamamı değiştirildi. 19 Yüzyıl fotoğrafları dikkate alınarak tekrar yapıldı.
17 bin metrekare altyapı yani sokak dokusu da Mersin’in Mut ilçesinden çıkarılmış taşlarla yine döşendi ve ihya edilmiş oldu. Tabi bu sırada Anıt yapıtta yüzde 95 mertebesinde şu anda bitme kademesinde, Fazla az bir yer kaldı.” dedi.
“Zemindeki sıvılaşmaya müdahale ettik”
“Deprem malum günümüzün konusu; yapıyı sarsıntıya güçlü hale getirebilmek için PTT dediğimiz bölge civarındaki üç sokakta çalışmalar devam etmekte” tabirlerini kullanan Sarı, “Kapalıçarşı’nın tabi tarihi bir kimliği var. Siz bu üzere Anıt yapıtları ‘ Yüzde 100 sarsıntıya güçlü hale getirdim’ diyemezsiniz. Yaparsanız birçok mimari yapısını bozmak zorunda kalırsınız. Yani konsolidasyon (sağlamlaştırma) hedefli ek bir yığın ayrıntı lazım.
Tarihten biliyoruz ki İstanbul zelzelesi İstanbul’un Çabucak altında değil, yaklaşık 20-30 kilometre güneyinde Marmara Denizi’nde olacak, bu bizim için bir fırsat, bir Talih olabilir. Buranın elimizdeki bilgiler doğrultusunda mümkün İstanbul zelzelesini karşılayacağını kıymetlendiriyoruz. O istikamette müdahaleler yapıldı. Alışılmış ‘ Yüzde 100 burası Kesin zelzeleye sağlamdır ‘, dememiz Mümkün değil. O Vakit Anıt yapıtta Fazla daha farklı dayanaklar yapmamız, mimarisini bozmamız lazımdı.
Onu da yapamayacağımız için asgarî müdahaleyle azamî randıman alma formunda bir çalışma yapıldı. zelzele istikametinde bunu söyleyebiliriz. Birtakım sütun bulunan noktalarının tabanına baktık. Bilhassa Cevahir Bedesteni’nin etrafındaki caddelerde kimi tedirginlikler gördük. Onların yerlerine destek maksadıyla müdahale edildi.
Tabanda sıvılaşma vardı, yumuşak bir taban. Bu bölge tabi Fazla eski bir yerleşim bölgesi, daima dolgu yer. Dolgu taban üzerine yapıldığı için biz o yeri biraz daha sertleştirdik. Yani eski tabirle pekleştirildi, o biçimde müdahaleler yapıldı. Birtakım gergi demirlerinin Vakit içinde kesildiğini gördük. Bunlar Şayet yapıda statiğe müdahale ve tedirginlik yaratmışsa biz o kesilmiş gergi demirlerine de müdahale ettik. Yaratmadığını değerlendirdiğimiz noktalarda hiçbir şey yapmadık” halinde konuştu.
“Restorasyonun Yıl sonuna kadar biteceğini değerlendiriyorum”
Onarımda tamamlanan noktalar hakkında konuşan Sarı, “Kapalıçarşı’nın tavanı yaklaşık 27 bin metrekare, elimizde 19.yüzyıl fotoğraf, doküman ve gravürleri var. Bunlardan yola çıkarak kapalı çarşının tavanının süslemesi, Kapalıçarşı tescilli bir kültür varlığı olduğu için, Anıtlar Bölge Heyeti’nin müsaadesi doğrultusunda yapıldı, onayı alındı.
O onaylar doğrultusunda tarihi Kapalı çarşının tavanının yüzde 95’e yakın kısmı, 27 bin metrekare tavan yüzeyinin yüzde 95’e yakın kısmının süslemesi kalemkarlar tarafından işlenerek bitirildi. Statik durumu sebebiyle PTT dediğimiz kısmın etrafındaki üç sokak kaldı bitmeyen. Kısa mühlet içinde biter diye kıymetlendiriyoruz.
Ben bu yılın sonunu bulmadan onarımın büsbütün biteceğini değerlendiriyorum. Kapalıçarşı’nın bu onarımla, bir yangın yahut zelzele üzere afetle karşılaşılmazsa 100-150 seneye kadar gidebilecek bir durumu var” diye konuştu.
Yorum Yok