Malatya ve Gaziantep’te iki devlet hastanesi izolatörler sayesinde ziyan görmedi.
11 vilayetimizi vuran zelzelede binlerce yapı yıkılırken zelzele izolatörü olan Malatya ve Gaziantep’teki iki halk hastanesi hasar almadı. Bu durum, zelzele izolatörlerini tekrar gündeme getirdi. Merak edilenleri İnşaat Mühendisi Mustafa Andıç’a sorduk.
1-DEPREM İZOLATÖRÜ NEDİR?
Deprem izolatörleri sarsıntıya karşı geliştirilmiş temellerin üzerine uygulanan, tabandaki hareketleri binanın Hariç katlarına yansıtmayan, aşağıda absorbe eden bir materyal. Yurt dışında da ağır olarak kullanılan, nihayet yıllarda da ülkemizde kullanılan bir gereç. Şu Lahza Türkiye’de 100 Döşek ve üstü Belde hastanelerimizde zelzele izolatörlerinin kullanımı mecburi. 2018 yılındaki zelzele Yönetmeliği’ne de girmiş durumda.
2-SONRADAN UYGULANABİLİR Mİ?
Deprem izolatörleri binalara sonradan da uygulanabilir. Temel üstü kolanları kesip, Uzaklık hidrolik materyallerle kaldırılıp, yapı istikrarda tutularak ortaya uygulanabiliyor. Bunun için binanın sağlam olması lazım. Yıkılıp yapılması gereken ya da güçlendirilmesi gereken bir binaya bunu yapmak Fazla da sağlıklı değil. ancak binanız düzgünse, yalnızca zelzeleye karşı ek bir Önlem almak istiyorsanız yapılma imkanı var. bütün binalara uygulanabilir diyemeyiz. Projesine bakmak lazım.
3-KESİN TAHLİL MÜ?
- Deprem izolatörü yüzde 80 hasarı azaltıyor. Bu Fazla Önemli bir oran. Zelzeleye karşı ne kadar Önlem alırsanız alın, ne Vakit olacağını bilmediğimiz bir tabiat gücüyle karşı karşıyasınız. Dayanıklılığı, sarsıntının şiddeti ve mühletine nazaran değişiklik gösterir. Ülkemizde yaşanan 7-8 ortasındaki zelzelelerde Fazla Önemli yararı olur. Yapılan hastane binalarında, uygulanmış binalarda biz bunu gördük.
4-UYGULAMA SÜRECİ NASIL?
Sürekli eski binaları yıkıp yine yapmayı konuşuyoruz fakat aslında şöyle bir şeyi de ıskalıyoruz. Neye karşı biz binalarımızı yıkıyoruz? Sarsıntıya karşı daha inançlı olsun diye. O Vakit neden zelzele teknolojilerini kullanmıyoruz? Bir binaya yapacağınız sismik izolatörleri projelendirip, o projeye nazaran imalat yaptırıyorsunuz. İmalatı yapıldıktan sonra Çabucak alıp uygulamıyorsunuz. önce testlerini yaptırıyorsunuz, o testleri geçtikten sonra materyalleri binanıza uyguluyorsunuz. Hesap pahası olarak, ne kadar bir yük taşıyacağı, ne kadar bir yükü sarsıntıya karşı koruyacağı aşikâr. Hasebiyle o yüklemeler yapılarak makul zelzele şiddetlerinde davranışına bakılarak deforme olup olmadığı kabul edilmiş olan aralıklarda sağlıklı çalışıp çalışmadığı test ediliyor.
5-MALİYETİ NEDİR?
Maliyeti projeden projeye farklılık gösterir fakat projenin Yekün maliyetine yüzde 20’ye yakın bir tesiri var. Sismik izolatörlerin olduğu binaların mutlaka artması lazım. Hastanelerimizde Çehre Döşek üstünde değil, tamamında olması lazım. Bir felaket anında hastanelerin yıkılması felaketin bilançosunu daha da artırabilir. bütün hastanelerde bu teknolojiler kesinlikle uygulanmalı. Aslına bakarsanız, zelzele bölgesindeyiz, bütün binalarımızda kullanılması lazım.
İstanbul’un hastaneleri inançlı liman
İstanbul Valiliği İstanbul Proje Uyum Ünitesinin (İPKB) yönettiği İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil durum Hazırlık Projesi (İSMEP) ile 2006’dan bu yana okul, hastane başta olmak üzere toplumsal hizmet ve idari binaları güçlendirildi. İSMEP projesi ile toplamda 2 bin 639 sismik izolatör kullanılarak inşa edilen ve her Yıl yüzbinlerce hastayı ağırlayan Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu kent Hastanesi, Prof. Dr. Süleyman Yalçın kent Hastanesi, Kartal Dr. Lütfü Kırdar kent Hastanesi ve Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Asaf Ataseven Hastanesi, zelzele riskine karşı da nihayet teknolojiyle donatılmış durumda. İPKB Yöneticisi Kazım Gökhan Elgin, “Özellikle pandemi devrinde 3 bin 500 Döşek kapasitesine sahip zelzeleye sağlam, inançlı, izolatör teknolojisini kullandık. 4 hastanemizde Yekün 2 bin 639 izolatör kullandık. Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu kent Hastanesi, Prof. Dr. Süleyman Yalçın kent Hastanesi, Kartal’da Lütfü Kırdar kent Hastanesi, Marmara Üniversitesine bağlı olarak da Prof. Dr. Asaf Ataseven Hastanesini yaptık. Prof. Dr. Asaf Ataseven Hastanesi aslında 30 Yıl Evvel yapılmaya başlanmış bir hastaneydi. Burada kolon ve perdeleri keserek izolatör yerleştirdik. Bu da dünyadaki izolatör teknolojisiyle sonradan güçlendirilen en Aka hastanedir. “dedi. “Her binanın izolatörlü olmasına gerek yok, ekonomik de değil.” diyen Elgin, “Özellikle operasyonda kalacak hastane, data merkezleri ve stratejik yerlerde uygulanması gerekiyor. Dünyada da bu türlü.” biçiminde konuştu.
1336 Okul güçlendirildi
İPKB Yöneticisi Kazım Gökhan Elgin, “932 güçlendirme, 404’ü yine üretim olmak üzere 1336 okulumuzu yine hizmete soktuk. 1 milyon 700 bin Talebe ve Muallim artık inançlı, zelzeleye sağlam okullarda eğitimlerine devam ediyor. Kalan riskli okulları da önümüzdeki 2 Yıl içinde tamamlayacağız.” diye konuştu.
Saliha Ergin
Yorum Yok