Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, toplumsal ve siyasal bakımdan gelişmişliğin en Temel ölçütlerinden birinin Temel hak ve özgürlüklerin korunması olduğunu belirterek, “Temel hak ve özgürlüklerin tesirli bir halde korunmadığı, halkların sistematik bir halde ihlal edildiği bir yerde gelişme sağlanmaz. O yüzden medeniyetin de Temel kriterlerinden biri budur.” dedi.
Yozgat Barosu tarafından eşitlik Bakanlığı Yozgat İşçi Eğitim Merkezi’nde düzenlenen “Bireysel Müracaatlarda İnceleme Usulleri” bahisli panele katılan Arslan, çocukluğunun bir kısmının geçtiği kentte bulunmaktan Mesut olduğunu söyledi.
Yaşama hakkından Anlatım özgürlüğüne kadar hak ve özgürlüklerin korunmadığı yerde mutluluğun sağlanamayacağını anlatan Arslan, “İnsanın insan olarak varlığını devam ettirebilmesi, onun insanlık haysiyetine sahip olmasından Dolayı Temel hak ve özgürlüklerin tesirli bir halde korunmasına bağlıdır.” diye konuştu.
Arslan, hakları yahut özgürlükleri ihlal edilen herkesin idari ve yargısal mercilere başvurma hakkı bulunduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Buna biz yetkili müracaat hakkı diyoruz. 2010 Anayasa değişikliğiyle Birlikte bu tesirli müracaat hakkının Özel görünümlerinden biri olan kişisel müracaat hakkı hukuk sistemimize iç edilmiştir. Bu manada ferdi müracaat, 2012 yılından itibaren yalnızca kendi başına bir hak olmanın yanında diğer hak ve özgürlüklerden tesirli bir formda yararlanabilmenin de bir manada en tesirli aracı haline gelmiştir. Hasebiyle tahminen hukuk tarihimizin en Kıymetli ıslahatlarından biridir. Hukuk tarihimizdeki en Kıymetli kazanımlardan biridir ferdi müracaat.”
Arslan, ferdî müracaat yoluyla insanın memnunluğunu saadetini temin eden Temel hak ve özgürlüklerin korunmasının daha da kolay hale geldiğini Anlatım etti.
Bireysel müracaat hakkının bağımsız bir hak olduğunu aktaran Arslan, “Buradan Anayasa Mahkemesi kimi tespitler yapıyor. Diyor ki ‘İdari ve yargısal mercilerin bu hakkın kullanılmasını engelleyici yahut zorlaştırıcı tavır ve davranışlardan kaçınması gerekir.’ şayet ferdî müracaatın yapılmasını bir idari merci ya da yargısal makam zorlaştırıyorsa yahut engelliyorsa Anayasa Mahkemesi burada öbür haklardan Müstakil olarak kişisel hakkın ihlalini tespit edebiliyor.” tabirlerini kullandı.
– “Bireysel müracaatta avukat zaruriliği yok”
Arslan, ferdî müracaatlarda avukat mecburiliği bulunmadığını belirterek, şöyle konuştu:
“Avukat olmadan da şahıslar Temel hak ve özgürlüklerinin, ferdî müracaat kapsamındaki haklarının ihlal edildiğini düşündüklerinde Anayasa Mahkemesine müracaat yapabiliyor fakat vekille müracaat oranı git gide artıyor. 2012 yılında kişisel müracaatın uygulamaya geçtiği birinci yılda bu Oran yüzde 43’tü, geçen Yıl yüzde 75 olarak gerçekleşti. Bu Yıl da Anayasa Mahkemesine 95 bin ferdi müracaat yapıldı, bunun yüzde 80’i vekille yapıldı. Bu da git gide vekille yapılan müracaat sayısının arttığını gösteriyor.”
Bireysel müracaatlarda avukatların Kıymetli rolü olduğunu aktaran Arslan, müracaat formunun doldurulmasından takip edilmesine bütün süreçte avukatların daha ihtimamlı davranması gerektiğini belirtti.
Arslan, şahısların müracaatlarda, ihlale Sebep olduğunu düşündüğü Hadise ve olguları sistematik bir biçimde Anlatım etmesi ve buna ait kanıtları Anayasa Mahkemesine sunulması gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Maddi manada Hadise nedir, ihlale Sebep olduğunu düşündüğünüz müdahale nedir, bunu bize anlatmanızı bekliyoruz. İkincisi de hukuksal manada hangi hak yahut özgürlüğünüzün neden, nasıl ihlal edildiğini açıklamanızı bekliyoruz. Hangi özgürlüğünüze müdahale edildi, neden müdahale edildi, bunları temellendirmeniz gerekiyor. aykırı takdirde müracaatların temellendirilememiş şikayet gerekçesiyle kabul edilemez bulunması Laf bahsidir. O yüzden vekille yapılan müracaatlarda biz bilhassa müracaat formundan şikayetin temellendirilip temellendirilmediğine bakıyoruz. Bu hususta biraz hisli olunması gerekir diye düşünüyorum.”
– “Anayasa Mahkemesi bir şikayeti birinci Kez kıymetlendirecek merci değil”
Bireysel müracaatın ikinci nitelikte bir müracaat olduğunu, Anayasa Mahkemesine direkt müracaat yapılmasının Laf konusu olmadığını anlatan Arslan, şöyle konuştu:
“Olağan kanun yolları tüketilecek, müracaat yolları tüketildikten sonra Anayasa Mahkemesi o süreçte idari makamların yahut yargı mercilerinin değerlendirmelerini, münasebetlerini kıymetlendirecek, tahlil edecek ve bir ihlal varsa ihlali tespit edecek. Sıklıkla gördüğümüz eksiklerden biri bu. Derece mahkemelerinin önünde hiç ileri sürülmeyen bir argüman direkt ferdi müracaat yolunda Anayasa Mahkemesinin önüne gidiyor. Bu müracaatlara da biz, ‘Başvuru yolları tüketilmediği gerekçesiyle kabul edilemez’ diyoruz. Zira Anayasa Mahkemesi bir şikayeti birinci Sefer kıymetlendirecek merci değil. Ferdî müracaatların, ikincilik unsuru gereği asıl ihlal tezlerinin derece mahkemelerinin önünde lisana getirilmesi ve en değerlisi ihlallerin derece mahkemeleri tarafından giderilmesi gerekiyor. Bunun yapılamadığı durumlarda lakin sonuncu olarak Anayasa Mahkemesi devreye giriyor.”
Toplumsal ve siyasal bakımdan gelişmişliğin en Temel ölçütlerinden birinin Temel hak ve özgürlüklerin korunması olduğuna işaret eden Arslan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Temel hak ve özgürlüklerin tesirli bir biçimde korunmadığı, halkların sistematik bir halde ihlal edildiği bir yerde gelişme sağlanmaz. O yüzden medeniyetin de Temel kriterlerinden biri budur. Haklarınızın korunmasını sağlamak hepimizin misyonudur. Bu bağlamda 10 Yıl Evvel hukuk sistemimize giren kişisel müracaat, Temel hak ve özgürlüklerin korunmasının en tesirli araçlarından biri haline gelmiştir. Toplumun her kısmından yapılan ferdi müracaatlar, Anayasa Mahkemesinin hak eksenli bir biçimde verdiği kararlar insanımızın memnunluğunu sağlamaya yönelik olarak Fazla Önemli katkılar yapmıştır ve yapmaya devam etmektedir.”
Konuşmanın akabinde Yozgat Baro Lideri Muhsin Ayanoğlu, Arslan’a plaket verdi.
Yorum Yok