Danıştay İdari Dava Daireleri Şurası, TSK’dan ayrılma olmadığından “alamaz” dedi
İDDK: Ayrılma Laf konusu değildir.
6191 sayılı Kanun’un üstte metnine yer verilen 7. unsurunun 5. fıkrasında; kendi kusurları olmaksızın yahut birinci kontratını veyahut müteakip kontrat müddetini bitirmesinden Dolayı Türk Silahlı kuvvetlerinden ayrılan kontratlı erbaş ve erlere yapılacak ödeme karar altına alınmıştır.
Anılan kararda, kusur ve kontrat müddetine ait şartlar belirlenmekle Birlikte şahıslara ödeme yapılmasının Temel şartının Türk Silahlı kuvvetlerinden ayrılmak olarak belirlendiği görülmektedir.
Somut uyuşmazlıkta ise, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kontratlı er olarak vazife yapan bireylerin uzman erbaşlık imtihanında başarılı olmaları sonrasında bu statüye geçiş yapabilmeleri için var mukavelelerinin feshi ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesine uzman erbaş statüsüne nasbedilmeleri Laf hususudur. Münasebetiyle bu şahısların Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrıldıklarından Laf edilemez.
Bu durumda, 6191 sayılı Kanun’un 7. hususunun 5. fıkrasında yer Meydan “ayrılma” şartının kontratlı er ve erbaşlıktan uzman erbaşlığa geçiş yapanlar açısından gerçekleşmediği anlaşıldığından, bu bireylere anılan kararda yer Meydan ödemenin yapılmasının da Mümkün olmadığı sonucuna varılmaktadır.
öbür yandan, mukavele müddeti bitmemesine Karşın kontratın feshedilmesinde davacıların kusurunun bulunmadığı kabul edilse dahi üstte belirtildiği üzere Temel koşul olan ayrılma şartı sağlanmadığından bu konunun uyuşmazlıkların aslını tesirler tarafı bulunmamaktadır.
Ayrıyeten, uzman erbaşlık imtihanına girerek bu statüye geçiş hakkı tanınmasının, bir öbür deyişle kontratlı er ve erbaşların mevzuatta kendilerine verilen hakkı kullanmalarının, Biricik başına bu bireylere ödeme yapılması sonucunu doğurmayacağı da olağandır.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2022/58
Karar No: 2022/64
BÖLGE idare MAHKEMESİ KARARLARI ORTASINDAKİ KARŞITLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR
Ankara Bölge idare Mahkemesi Liderler Konseyinin 03/06/2022 tarih ve E:2022/73, K:2022/73 sayılı kararıyla;
………….. vekili Av. ……… tarafından, Ankara Bölge idare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesinin 09/02/2022 tarih ve E:2021/2973, K:2022/289 sayılı kararı ile İzmir Bölge idare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 03/03/2022 tarih ve E:2022/49, K:2022/328 sayılı kararı ortasındaki karşıtlığın giderilmesinin istenilmesi nedeniyle,
“Aykırılığın, davanın reddi yolundaki Ankara Bölge idare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği” görüşüyle, 2576 sayılı ”Bölge idare Mahkemeleri, idare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Misyonları Hakkında Kanun”un 3/C maddesinin
5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için evrakın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi …………’ın açıklamaları dinlendikten sonra mevzu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
I-AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE BAHİS BÖLGE idare MAHKEMESİ KARARLARI:
A- ANKARA BÖLGE idare MAHKEMESİ 7. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2021/2973 SAYILI BELGESİNE BAHİS YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde kontratlı er olarak misyon yapmakta iken uzman erbaş imtihanında başarılı olarak uzman erbaş olarak naspedilen davacı tarafından, kontratlı er olarak misyon yaptığı periyoda ait ikramiyesinin ödenmesi istemiyle yapılan 14/09/2020 tarihli müracaatın zımnen reddine ait sürecin iptali ile mahrum kaldığı ikramiyenin hak ediş tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle Birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Ankara 13. idare Mahkemesinin 07/10/2021 tarih ve E:2021/1901, K:2021/1621 sayılı kararının özeti:
6191 sayılı Kontratlı Erbaş ve Er Kanunu’nun 7. unsurunda yer Meydan kararlar belirtilerek;
Dava belgesinin incelenmesinden; davacının, 2014-2019 yılları ortasında Kuvvetleri Komutanlığı ile mukavele imzalayarak kontratlı er olarak vazife yapmaya başladığı, mukavelenin devamı sırasında uzman erbaşlık geçiş imtihanına katıldığı ve başarılı olduğu, 25/12/2019 tarihinde kontratlı er kontratını feshederek devamında 27/12/2019 tarihinde uzman onbaşı olarak vazifeye başladığı, daha sonra davacının, 14/09/2020 tarihli dilekçe ile 6191 sayılı Kanun’un 7. unsurunun 5. fıkrasında düzenlenen kontratlı er ikramiyesinin ödenmesi istemiyle davalı yönetime başvurduğu, müracaatın yanıt verilmeyerek zımnen reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı;
Anayasa’nın 128. hususuna nazaran memurlar ve diğer halk vazifelilerinin aylık ve ödeneklerinin kanunla düzenlendiği, mevzuatta karar bulunmaması halinde yorum yoluyla halk açısından ek mali yükümlülük manasına gelebilecek ödemelerin yapılmasının Muhtemel olmadığı;
Bu durumda, 6191 sayılı Kanun’un 7. unsurunun 5. fıkrasında belirtilen ödemeden yararlanılabilmesi için Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılmış olma kaidesinin sağlanması gerekmekte olup, bu kuralı taşımayanlar için ödemeden yararlanamayacaklarına ait ayrıca bir yasal düzenleme bulunmasına gerek olmadığından Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılmayan ve yalnız statüsü değişen davacının talebinin zımnen reddine ait süreçte hukuka terslik bulunmadığı;
Öte yandan dava konusu süreç hukuka Müsait tesis edildiğinden tazminat ve alacaklarının ödenmesine yönelik istemin de reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Ankara Bölge idare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesinin 09/02/2022 tarih ve E:2021/2973, K:2022/289 sayılı kararının özeti:
Ankara 13. idare Mahkemesinin 07/10/2021 tarih ve E:2020/1901, K:2021/1621 sayılı kararının yol ve hukuka Müsait olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının reddine Kesin olarak karar verilmiştir.
B- İZMİR BÖLGE idare MAHKEMESİ 5. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2022/49 SAYILI EVRAKINA BAHİS YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti:
….. ……. ……… bünyesinde kontratlı er olarak vazife yapmakta iken uzman erbaş imtihanında başarılı olarak uzman erbaş olarak naspedilen davacı tarafından, kontratlı er olarak vazife yaptığı periyoda ait ikramiyesinin ödenmesi istemiyle yapılan 14/09/2020 tarihli müracaatın reddine ait ….. Kuvvetleri Komutanlığının 09/12/2020 tarih ve 1048986 sayılı sürecinin iptali ile ödenmesi gereken ikramiyenin hak ediş tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle Birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İzmir 6. idare Mahkemesinin 04/11/2021 tarih ve E:2020/1693, K:2021/1399 sayılı kararının özeti:
6191 sayılı Kontratlı Erbaş ve Er Kanunu’nun 7. hususu, 08/06/2011 tarih ve 27958 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kontratlı Erbaş ve Er Yönetmeliği’nin 15. hususunun 3. fıkrası ile 21 ve 28. unsurlarında yer Meydan düzenlemeler belirtilerek;
Dava belgesinin incelenmesinden; davacının ….. ……. ……… bünyesinde kontratlı er olarak misyon yapmaktayken yapılan imtihanda başarılı olarak Kuvvetleri Komutanlığında uzman erbaş statüsüne geçtiği, Kontratlı Erbaş ve Er Yönetmeliği’nin 28. hususu doğrultusunda 20/01/2020 tarihinde mukavelesinin feshedildiği, davacı tarafından 6191 sayılı kanun uyarınca hak ettiği ikramiyenin tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı müracaatın reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı;
Olayda; her ne kadar davalı yönetim tarafından, davacının mukavele müddeti bitmeden kendi iradesiyle mukavelesini bitirerek uzman erbaşlık statüsüne geçiş yaptığı, statü geçişi yapan çalışana de ikramiye ödeneceğine dair düzenleme bulunmadığı belirtilmiş olsa da, Kontratlı Erbaş ve Er Yönetmeliği’nin 28. hususunda kontratını yenilemeyenler yahut ayrılanların ilgili mevzuattaki koşulları sağlamak koşuluyla, uzman erbaşlığa ve astsubaylığa başvurabileceği, en az üç Yıl vazife yapmış olanların, müteakip kontrat müddeti içerisinde müracaat yapabileceği, bu durumda olanların, müracaatlarının kabul edilmesi halinde uzman erbaşlığa geçenlerin yahut astsubaylığa nasbedilenlerin mukaveleleri bizatihi nihayet bulacağının düzenlendiği, bu hale nazaran, mevzuatta davacıya uzman erbaşlığa geçiş hakkı tanındığı dikkate alındığında, davacının kendi iradesiyle geçiş yapmış olsa da mukavelenin sona ermesinde kusuru bulunmadığının kabulü gerektiği;
Bu durumda; davacının durumunda olan çalışana ikramiye ödenmeyeceği konusunda yasal bir düzenlemenin bulunmadığı ve davacının kendi kusuru olmaksızın kontratının zaten sona erdiği anlaşıldığından, davacıya 6191 sayılı Kanunu’nun 7. hususunun 5. fıkrası uyarınca misyon müddeti dikkate alınarak ikramiye ödenmesi gerekirken aksi istikamette tesis edilen dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmediği;
Ayrıca, dava konusu süreçte hukuka uyarlık bulunmadığından Anayasa’nın 125. unsuru uyarınca davacının dava konusu süreç nedeniyle meydana gelen mali hak kayıplarının yönetime müracaat tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle Bir arada davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu sürecin iptaline ve bütün nakdî hak kayıplarının 14/09/2020 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile Birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İzmir Bölge idare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 03/03/2022 tarih ve E:2022/49, K:2022/328 sayılı kararının özeti:
İzmir 6. idare Mahkemesinin 04/11/2021 tarih ve E:2020/1693, K:2021/1399 sayılı kararının metot ve hukuka Müsait olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının reddine Kesin olarak karar verilmiştir.
II-İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
HUKUKİ KIYMETLENDİRME :
Başvuruya mevzu olan kararlar ortasındaki karşıtlığı, kontratlı er yahut erbaş olarak vazife yapan bireylerin uzman erbaşlığa geçiş yapmaları halinde bu bireylere 6191 sayılı Kontratlı Er ve Erbaş Kanunu’nun 7. unsurunun 5. fıkrası kapsamında ikramiye ödenip ödenemeyeceği hususu oluşturmaktadır.
6191 sayılı Kanun’un üstte metnine yer verilen 7. unsurunun 5. fıkrasında; kendi kusurları olmaksızın yahut birinci mukavelesini veya müteakip kontrat mühletini bitirmesinden Dolayı Türk Silahlı kuvvetlerinden ayrılan kontratlı erbaş ve erlere yapılacak ödeme karar altına alınmıştır.
Anılan kararda, kusur ve mukavele müddetine ait şartlar belirlenmekle Birlikte şahıslara ödeme yapılmasının Temel şartının Türk Silahlı kuvvetlerinden ayrılmak olarak belirlendiği görülmektedir.
Somut uyuşmazlıkta ise, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kontratlı er olarak misyon yapan şahısların uzman erbaşlık imtihanında başarılı olmaları sonrasında bu statüye geçiş yapabilmeleri için var mukavelelerinin feshi ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesine uzman erbaş statüsüne nasbedilmeleri Laf mevzusudur. Münasebetiyle bu şahısların Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrıldıklarından Laf edilemez.
Bu durumda, 6191 sayılı Kanun’un 7. hususunun 5. fıkrasında yer Meydan “ayrılma” şartının kontratlı er ve erbaşlıktan uzman erbaşlığa geçiş yapanlar açısından gerçekleşmediği anlaşıldığından, bu şahıslara anılan kararda yer Meydan ödemenin yapılmasının da Mümkün olmadığı sonucuna varılmaktadır.
öteki yandan, kontrat mühleti bitmemesine Karşın mukavelenin feshedilmesinde davacıların kusurunun bulunmadığı kabul edilse dahi üstte belirtildiği üzere Temel koşul olan ayrılma şartı sağlanmadığından bu konunun uyuşmazlıkların aslını tesirler istikameti bulunmamaktadır.
Ayrıyeten, uzman erbaşlık imtihanına girerek bu statüye geçiş hakkı tanınmasının, bir diğer deyişle kontratlı er ve erbaşların mevzuatta kendilerine verilen hakkı kullanmalarının, Biricik başına bu şahıslara ödeme yapılması sonucunu doğurmayacağı da olağandır.
III-SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle; Bölge idare Mahkemesi kararları ortasındaki karşıtlığın, davanın reddi yolundaki Ankara Bölge idare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesinin 09/02/2022 tarih ve E:2021/2973, K:2022/289 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesine, Kesin olarak, 12/10/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Yorum Yok