Çiftçilere tohum dağıtımında yerli tohum çeşitleri nerede?
Her Yıl tarım İl-İlçe Müdürlükleri ve kimi belediyeler çiftçilerimize tonlarca tohum dağıtımı yapıyor. İhale yoluyla tohum üreticilerinden alınan tohumlar, Aka oranda fiyatsız olarak çiftçiye ulaştırılıyor.
Çiftçiler için hayati ehemmiyete sahip olan tohum dağıtım dayanağının tarım Bakanlığındaki organizesinde ise çoklukla Bitkisel Üretim ve tohumculuk ünitesinin tavsiyeleri öne çıkıyor. Bu tavsiyelere Türkiye tohumcular birliği Aka katkı sunuyor! Yani hangi bitki çeşitlerinde, hangi tohum çeşitlerinin İl-İlçe Müdürlüklerince satın alınıp çiftçilere dağıtılacağı bu tavsiyeler sonucunda belirleniyor. lakin ne hikmetse bu tavsiyeler içerisinde “güncel yerli ıslah edilmiş tohum çeşitlerimiz” ya bulunmuyor ya da listenin Fazla gerilerinde yer alıyor. Pe ki neden “güncel yerli tohum çeşitlerimiz” bu dağıtım listesine girmekte zorlanıyor?
Türkiye tohumcular birliğine bağlı yüzlerce tohum firması, birtakım istisnalar dışında yüklü olarak yabancı tohum çeşitlerini, yurtdışından getirip tescil ettirip, çoğaltıp çiftçilere satmaya devam ediyor. Bunu, yani yabancı tohum çeşidi getirme enflasyonunu tescil edilmiş tohum çeşitleri listesinden görmek mümkün. Bu durumun önüne geçmek, yerli ıslah edilen tohum çeşitlerine olumlu dayanak sağlamak için yapılması gereken mevzuat değişikliği de hala yapılmış değil. Tüm bu aksiliklere Karşın Araştırma Enstitülerinde yüzlerce tohum çeşidi ıslah edilmeye devam ediyor. Lakin bu tohumların çiftçiye ulaşmasında gereken takviye sağlanmıyor.
Tarım Bakanlığının organları ortasında uyumsuzluk mu var?
Tarım Bakanlığı 50 Enstitü ve işletmesinde binlerce yeni ve yerli tohum çeşidi ıslah ediyor ve çiftçinin hizmetine sunuyor. Lakin gelin görün ki, tohum dağıtım organizesinde bu tohumlar gereği üzere yer alamıyor.
Aynı Bakanlığın bir organı (araştırma enstitüleri) tohum çeşidi üretirken öbür organı (Bitkisel Üretim genel Müdürlüğü ve Tohumculuk dairesi) bu çeşitlerden habersizmiş üzere diğerlerine kulak vermeye devam ediyor. Buna ek olarak ziraî üretim konusunda dünyanın sayılı kuruluşlarından olan tarım İşletmeleri tohumluk üretiminde gereğince seçici davranmıyor.
Bu durumun bir sebebi, bu kuruluşları uzun yıllardır ziraî Ar-Ge’den, bitki ıslahından ve tohumculuk konusundan habersiz takımlar tarafından yönetilmesidir. Halende bu durum devam etmektedir. tarım İşletmelerinin başına kim geçse kat kat kara geçtiği haberleri çıkıyor fakat bunu Bakanlığın tohum Ar-Ge’sine yansıdığını göremiyoruz. Ayrıyeten yanlış ve eksiklerle dolu tohumculuk mevzuatı ülkesel tohumculuktan Fazla Hariç kaynaklı tohumculuğa hizmet etmeye devam ediyor.
“Sen üret yeter” yetiyor mu?
Büyük beklentilerle çıkarılan Tohumculuk kanundan evvelki ve sonraki istatistiklere bakarsak; bu kanundan Evvel yerli menşeili tohum kullanımı %60’ların üzerinde iken, bu kanundan sonra ve şimdilerde yerli menşeili tohum kullanımı %80’lere çıkması gerekirken %40’lara gerilemiştir.
Evet, sertifikalı tohum kullanımı ve tohumluk üretimi Önemli manada artmıştır, lakin yerli imkanlarla kendi malımız olan tohum çeşitlerimiz tarım Bakanlığının izlediği, Pasif strateji nedeniyle, yabancı menşeli tohumlar karşısında hak ettiği yerde değildir. Bunda tohumcular birliğinin ite-kalka direk belirleyici pozisyona oturmasının hissesi büyüktür. Bitkisel üretim ünitesinin edilgen bir yol izlemesinin bu duruma yol açtığı bilinen bir gerçektir. Bu durumda haliyle “sen üret yeter” sloganı yalnızca bir slogan olarak kalmaktadır.
Tohumcular birliği kendilerine Ödenti ödeyerek Üye olan firmaların çıkarını düşündüğü için ve zihinsel olarak, tarım bakanlığı ile Bir arada “yerli ziraî güç” oluşturmak yerine, hazırdaki güçlülerden yana hal takındığı için, doğal olarak, kendine bağlı tohum firmalarının isteği doğrultusunda tohum tavsiyesinde bulunuyor. Hatta neredeyse bu alandaki mevzuatı da direk bu zihniyetle yönlendiriyor ve ısrar ediyor. Lakin bu alandan direk Mesul olan tarım Bakanlığı kendi üniteleri ortasında tıpkı hassasiyeti göstermiyor.
Yerli ıslah edilmiş tohum çeşitlerinin çiftçilere ulaşmasının önü mü kesiliyor?
Tarım Bakanlığı, kendine bağlı enstitülerce, Aka masraflar ve Aka emekler verilerek ıslah edilen bitki çeşitlerini, Yeniden kendi ünitesi olan bitkisel üretim ve tohumculuk ünitelerince bütün Vilayet ve ilçelerdeki teşkilatlarınca çiftçiye ulaştıramıyor!
Tohumculuk firmaları, tohumcular birliğinin çatısı altında monopolleşmeye ve münferitleşmeye devam ediyor. Hatta tarım Bakanlığının kendi kurumları bile bu tekelleşmeyi önlemek bir yana tohum dağıtım vs. organizelerde buna payanda oluyor. Bu durumda da yerli ıslah edilmiş tohum çeşitlerinin çiftçilere ulaşmasının önü kesiliyor. Bu yerli ıslah eseri tohumlar çiftçiyle, tarlayla buluşamayınca geriye gerçek zincirleme bir halde durağanlaşma ve maksattan kopma yaşanıyor.
Önce araştırma enstitülerinde ve benzeri kuruluşlarda Ar-Ge çalışmaları hedefsiz ve anlamsız kalıyor ve sekteye uğruyor, böylelikle araştırmacılar ülkesel çalışmalar yerine şahsî meslekleri için çalışmaya başlıyorlar. Zincirin öteki halkasında tarım İşletmeleri yerli ıslah edilmiş tohumluk konusunda gereğince seçici davranmıyor. Üretimi, yerli tohum çeşitleri üzerinden artırmaya yönelmiyor. Zincirin Değerli bir halkası olarak tohumu çiftçiye arz edecek olan Bitkisel üretim ünitesi ve Vilayet Müdürlükleri Tüm bunlardan habersiz ve bağımsız; tohumculuk dalının baş aktörlerine bağımlı bir halde tohumluk organizesinde ve tavsiyesinde bulunuyor.
Tohumların niteliğinden Fazla tohumu dağıtanların kimliği ön plana çıkıyor!
Sonuçta yabancı menşeili tohum çeşitleri, yerli menşeili tohumlara karşın; bölgelere uygunluğu ve verimliliği bile tam belirlenmeden tarlaya ekilmeyi sürdürüyor. Tohumların niteliğinden Fazla tohumu dağıtanların kimliği ön plana çıkıyor. Böylelikle yabancı tohum çeşidine bağımlılık önlenemiyor, Eser kayıpları kaçınılmaz oluyor. Kendi yerli ıslah çeşitlerimiz ise, kimi istisnalar dışında, raflarda öylece durmaya devam ediyor. Tohumculuğumuzun gelişimi ve geleceği bu durumdan Olumsuz etkilenmeyi sürdürüyor.
Bilinçsiz tohum dağıtımı çiftçiye ve tarıma Yarar değil ziyan getiriyor
Benzer halde belediyelerin hizmet aşkıyla dağıttığı tohumlarda durum daha da vahim! Tohumcu firmaların güdümünde, bilinçsizce, yalnızca ticari telaşlarla satın alınıp dağıtılan tohumlar, Önemli randıman ve kalite kaybına neden oluyor. Belediyelerin birçoklarının, esasen Bakanlığın tohumculuk alanında çalışan enstitülerinden, kuruluşlarından haberleri bile yok! Bizim millet de beleş tohum diye yumuluyor.
Türkiye tohumcular birliğinin ve üyelerinin, belediyelere bu manada tavsiyelerde bulunmaları onlara yetiyor. Tahminen belediyeler bu mevzuda kendini daha hür addediyor olabilir fakat sonuçta o da devletin bir kurumu ve o da yerliyi ve kaliteliyi öncelemek durumunda; bu ortada Türkiye tohumcular birliğinin de artık yerlileşmesi lazım! Burada bireylerin uyruğundan bahsetmiyoruz, zihniyetinden bahsediyoruz! Zira topumuzu, tüfeğimizi yerlileştirirken, bu zihniyetle tohumumuzu yabancılaştırıyoruz!
Her bitki çeşidinden (belli oranda meyvede, sebzede, tarla bitkilerinde ise Derhal derhal hepsinde; buğday, arpa, yulaf, yem bitkileri, bakla, fasulye, mercimek, nohut, ayçiçeği, aspir vs.) onlarca hatta yüzlerce tescilli, şimdiki yerli ıslah edilmiş tohum çeşidinin bulunduğu ülkemizde, hem de kendi iklim ve toprak kurallarımıza Müsait ıslah edilmiş çeşitler bunlar; her alanda olduğu üzere bitkisel üretim alanında da tescil edilmiş yerli tohum çeşitlerini görmek istiyoruz. Ziyadesiyle Mevcut olduğunu biliyoruz, yapacağımız Amel kendi ıslah ettiğimiz tohumları, kendi elimizle çoğaltıp dağıtmak, çiftçiyle buluşturmak olmalı. Lakin bu yolla tohumculuğumuzu ve tarımımızı geliştirebiliriz. Bunun için de tarım Bakanlığının organları ve tarım bölümü kendi eserlerinin farkında olarak bütünlük içinde, uyumlu ve organizeli devinim etmeleri gerekmektedir.
M. Murat GÜN
Yorum Yok