Döviz arzında yaşanan Problem ve uygulanan sıkı nezaret uygulamaları, birçok alanda derinliği olan Kapalıçarşı’yı tekrar gündeme taşıdı. özel şirketlerden döviz borcu olan vatandaşa ve kamuya kadar birçok alanda talep, Kapalıçarşı’ya yöneldi. Verilen bilgiye nazaran yalnızca Merkez Bankası, demir sandıklar ile çarşıya her gün 5 milyar TL getiriyor ve karşılığında 260 milyon dolar topluyor. Benzeri biçimde bankalar ve döviz ofislerinin uyguladığı sıkı kurallardan kaçan şirketler de Kapalıçarşı’ya yöneliyor.
Çarşı tarihinde birinci Defa Merkez Bankası’nın bu biçimde döviz topladığını kaydeden Kapalıçarşı kaynakları Yine bu nedenle birinci Sefer çarşıda döviz fiyatının piyasanın üstüne çıktığını söylüyor.
Bu sürecin 4-5 döviz ofisi ile gerçekleştiğini belirten uzmanlar, uygulamayı “seçim sonrasına hazırlık” olarak nitelendiriyorlar. Çarşıda süreçler tekerlekli demir sandıklarla gerçekleştiriliyor ve İçişleri Bakanlığı’na ilişkin olduğu belirtilen halk hizmet araçları ile taşınıyor. Akşamüzeri ise ofislere döviz satanlar paralarını almak için uzun kuyruklar oluşturuyor. Artan talep nedeniyle döviz ofislerinin olduğu bölgede tekerlekli sandık trafiği yaşanıyor.
TCMB de çarşı müdavimi oldu
560 yılı aşkın tarihi bulunan Kapalıçarşı, 64 cadde ve sokağı ile 2 bedesteni, 16 hanı, 22 kapısı ve 2 bin 486 dükkanı ile dünyanın en eski ve en Aka alışveriş merkezlerinden biri. 45 bin metrekare kapalı alana sahip tarihi çarşı daha Fazla altın ticareti ile ön planda üzere görünse de ibre nihayet devirde dövize dönmüş durumda. O denli ki nihayet 1-1,5 aydır Özel şirketler ve bireylerin yanı Dizi Merkez Bankası da çarşının müdavimleri ortasına katılmış. Uzun müddettir konuşulan bu durumu yerinde gözlemlemek için İKTİSAT gazetesi olarak Kapalıçarşı’ya gittik ve gelişmeleri yerinde izledik.
Geçen hafta Cuma günü soğuk ve yağmurlu havanın da tesiri ile çarşıda ziyaretçi sayısının hayli yüksek olmasına Karşın dükkanlarda birebir hareketlilik yoktu. Döviz ofislerinin olduğu bölgede ise yüklü ölçülerde süreçler göze çarpıyordu. Daha Evvel olmayan 3-4 tekerlek üzerine oturtulmuş demir sandıklar Emniyet vazifelileri eşliğinde bir döviz ofisinden başkasına gidiyordu. O esnada sürece Aleni olan döviz ofisleri kepenklerini indiriyor süreç tamamlandıktan sonra yine sürece açıyordu. Saat 17.00’ye yaklaştığında hareketlilik daha yüksek düzeye çıkıyordu.
Seçim sonrasına hazırlık
EKONOMİ’ye bilgi veren Kapalıçarşı kaynakları, durumu şu sözlerle açıkladı: “Kapalıçarşı’nın döviz fiyatı yaklaşık 1-1,5 ay Evvel piyasadan daha düşüktü. nihayet periyotta gerçek dalın yanı Dizi Merkez Bankası da çarşıdan alım yapmaya başladı. Banka yetkilileri her gün yüklü ölçüde TL getiriyor ve çarşıdan döviz topluyor. Çarşıda döviz fiyatları bu nedenle her hafta bir evvelki haftadan daha yüksek oluyor ve makas çarşı lehine açılıyor” dedi.
Verilen bilgiye nazaran Merkez Bankası Çarşı’ya her gün 5 milyar TL getiriyor ve döviz fiyatına nazaran değişmekle Birlikte Yeniden her gün yaklaşık olarak 260 milyon dolar alıyor. Sandıklı döviz süreçleri nihayet devirde Merkez Bankası dışında değil Öbür kurumlar tarafından da gerçekleştiriliyor. TL’nin değer kaybetmesi nedeni ile süreç hacmi düşük olsa da para paranın fizikî hacminin yüksek olması bu usul taşıma süreci hizmeti veren lojistik şirketlerinin de oluşmasına yol açmış.
Kamunun bu süreç biçimini seçim sonrasına bağlayan bir piyasa uzmanı şu görüşleri paylaşıyor: “Seçim sonrası hangi hükümet gelirse gelsin kur muhafazalı mevduat uygulamasını bitirecek. Bu da döviz talebine yol açacak. Merkez Bankası oluşacak döviz talebine hazırlık yapmak için Kapalıçarşı’dan da döviz topluyor. Aslında her Yıl birinci çeyrek döviz arzının külfetli olduğu devirlerdir. Bu devirlerde Kapalıçarşı Kıymetli bir kaynak. Lakin birinci Defa hem kurumlar hem de kamudan bu kadar ağır bir talep var.”
Ayaklı borsa da hareketli
Kapalıçarşı’da döviz ticareti yalnızca çarşı içinde değil Çabucak yanında bulunan ve ayaklı borsa diye tabir edilen bölgede de yapılıyor. Hatta dövizin kaynağı orası desek yeridir. Döviz fiyatlarının stabil olduğu ve arz ile ilgili Problem yaşanmadığı periyotlarda sakin olan ayaklı borsada Aka bir hareketlilik göze çarpıyor. İki kişinin Yan yana durmakta zorlandığı Ufak Aralık sokakta 20-30 şahıs ortasında hararetli bir halde pazarlıklar yapılıyor.
Dövizini bırakan, akşam TL kuyruğunda
Kapalıçarşı esnafı Merkez Bankası’nın döviz operasyonunu çarşının en Aka döviz ofislerinden biri ile yürüttüğünü, o ofisin da talebi birkaç döviz büfesi ile paylaştığını anlattı. Dövizin kaynağı sorulduğunda ise gerçek kesimin kayıt dışı tarafından ve Anadolu’dan geldiği belirtiliyor. Aracılık eden döviz ofisine Laf dolar satanlar, akşam da paralarını almak için ofislerin önünde uzun kuyruklar oluşturuyor.
YENER KARADENİZ/Ekonomim
Yorum Yok