Kahramanmaraş’ta gerçekleşen ve tesirlerinin Malatya, Sivas, Elazığ, Osmaniye, Gaziantep, Adıyaman, Hatay, Kilis, Adana, Şanlıurfa ve Diyarbakır’ın da yaşadığı 7.7’lik ve 7.6’lık zelzelelerin akabinde uzmanlar, yaşanan Aka sarsıntıların Öbür noktaları da tetiklediği görüşünü paylaştı.
Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 10 vilayette Aka yıkıma neden olan zelzelelerin akabinde 7 bini aşkın artçı sarsıntı yaşandı.
Jeoloji mühendisi Prof. Dr. Süleyman Pampal, deprem tehlikesi altındaki bölgelerin nereler olduğuna ait soruları yanıtladı.
Pampal özetle şunları söyledi:
“Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin Aka yıkıma yol açtığı Hatay’da, Hatay’ın şimal ve içini ilgilendiren zelzele oldu.
Güneye gerçek Ölüdeniz fayı devam ediyor. Ölüdeniz fayı Hatay’dan itibaren Suriye hududunda Kızıldeniz üzerinden Lübnan ve İsrail Körfezi’nin geçip Kızıldeniz’e kadar devam eden bir fay. Yıkıcı zelzele yaratma mümkünlüğü yüksek olan bir fay. Mısır iç Ortadoğu’da Fazla Önemli hasarlara neden olmuş. O bakımdan tehlike büsbütün geçti diyemeyiz.
Hatay geçmişe dayanan Güçlü kültürüyle, doğal güzellikleriyle gözbebeği olan bir ilimiz. Kahramanmaraş zelzelesi ile yıkıldı. Hatay zelzelesi ile ger kalan kısımlar da yıkıldı. Ölüdeniz sarsıntısı ile Yine kırılırsa Hatay Tekrar etkilenecek. Onun için ivedilikle Hatay için planlama ve çalışmalar yapılmadan birebir bölgeye misal Bina sistemleriyle devam etmek Fazla hakikat olmaz. Hatay önümüzdeki devirde de maalesef yıkıcı zelzelelere maruz kalacaktır. Bu bakımdan rahatlamak yanlışsız değil.
“ZEMİNE Müsait BİNA YAPILMALI”
Kırılan 400 kilometrelik kısım yani Çetinkaya’dan Hatay’a kadar olan kısım Kahramanmaraş merkez olmak üzere, Adıyaman, Kahramanmaraş, Hatay. Bu fayın kırılan kısmı bir daha kırılmayacak. Asırlarca güç biriktirecek. Kahramanmaraş’ta yapılaşmaya başlanabilir. Lakin misal duyarlıklıkla başlanabilir.
Bu yıkımların Biricik nedeni zelzelenin uzun müddetli olması değildi, sarsıntının yüksek ivmeli olması değildi alüvyal taban üzerine kurulmuş yerler olması idi. Biz betonarme, Fazla katl, ağır yapıyı ivmeyi üçle dörtle çarpacak alüvyal tabanlara yapıyoruz üstelik zelzele yönetmöeliklerine Müsait olmayacak biçimde inşa ediyoruz. Sonra da yıkıldık diye “Ah vah” ediyoruz. Bu bile bile lades.
Bu kentlerin bulunduğu bölgede tabi ki yapılaşılacak. Yerleşim olacak. Fakat bu alüvyal ovaların üzerine 3-4 sert geçmeyen, hafif, sarsıntıya sağlam yapılar yapılmalı. Zelzelede tabanın doğal salınım dönemi dediğimiz bir cinsini yapmak için geçen mühletle, yapının doğal salınım dönemi dediğimiz bir kez sallanması için geçen vaktin saniye cinsinden tarifidir doğal salınım peridyodu. Bunlar birbiriyle çakışırsa Bina rezonansa girer. Alüvyal değil kaya tabanların üzerine kurulmalı.
Gruplar kurulmalı, arazi çalışmaları yapılmalı, Numuneler test edilmeli, yer etüdleri hakikat yapılmalı, raporlanmalı, Müsait tabana gerçek proje unsuruna uyulmazsa tekrar yaşarız. istikbal jenerasyonlar için bu kültürü oluşturmalıyız. Kentlerin birçoklarının altında etkin faylar var.
Bir de kuzeyde ikinci 7,6’lık zelzelesi yaratan fayın Çabucak kuzeyinde Nurhak civarında onunla kesişen Malatya fayı var. Orada da gerilim ağırlaşması Mevcut o faya kuzeye gerçek gidiyor sonra sağa dönüyor Ovacık fayı olarak devam ediyor. Karlıova-Erzincan ortasındaki Yedisu fayı 1784’te kırılmış, orası ve Bingöl civarında kırılmamış birkaç modül daha var.
Arap levhası kuzeye gerçek itiyor, Anadolu’yu sıkıştırıyor. Kabuk kalınlaşıyor. 40 km kalınlığında bir kabuğa sahip o bölge. Kuzey-güney istikametli sıkışma, Aksi faylar en Aka zelzeleleri yaratır. Güneydoğu Anadolu bindirmesinin uç kısmı Hakkari’den geçiyor. Hakkari’de de zelzele tehlikesi yüksek. Türkiye’nin zelzele tehlikesi olmayan Biricik santimetrekaresi yok.
BÖLGEDE TSUNAMİ TEHLİKESİ Mevcut MI?
1500 km’yi bulan bir şimal Anadolu fayı var. 1000 km’den daha uzun bir şark Anadolu fayı var. batı Anadolu’da Ege graben sistemi dediğimiz faylar Muğla, Antalya, İzmir, Manisa, Balıkesir, Çanakkale, Bursa, Uşak, Kütahya, Denizli, Afyon buraların hepsi olağan fayların tesirinde.
Türkiye’de zelzele olmayacak yer yok. Ölüdeniz fayının güneye gerçek kırılma ihtimali daha yüksek. Denizaltında levha sonundaki bir harekette Tsunami tesiri ve tehlikesi Laf konusu olur. Kıbrıs yayında, deniz içinde zelzele olursa Tsunami o zmn Laf konusu olur ve Tsunami’den insanların kurtulması daha kolay. zelzele üzere saniyeler içinde gelmiyor. 15-20 dakikanız Mevcut kurtulmak için.
Tsunami olacaksa Ege ve Akdeniz’de olabilir. Afrika levhası ile Anadolu, batıda da Avrasya levhasının hududunda oluşacak 8 ve üzeri zelzelelerde Laf konusu olur.”
Yorum Yok