6 Şubat’taki zelzele felaketinden dokuz gün sonra Times Of Türkiye takımıyla Gaziantep, Nurdağı, Kahramanmaraş’taydık.
Gaziantep’in merkezinde Fazla Çok yapı hasar görmemiş olsa da Belde ıssızdı. İş yerlerinin Aka kısmı kapalıydı.
Çarşıda kulak konuğu olduğumuz iki kişinin sohbeti Gazianteplinin ruh halini özetliyordu:
“Pandemide dışarı çıkamıyorduk, artık içeri giremiyoruz.”
Evine gitmeye çekinen tarihi çarşının esnafı, Biricik katlı dükkanlarında kalıyor.
Aracımızın gelmesini beklerken, tarihi ‘Tahmis Kahvesi’nde ısınalım dedik. Kahvehanenin sahibi Mehmet Beyefendi de inşaat kültürümüzü eleştiriyor: “Arazimiz geniş, 2-3 katlı meskenler yapılmalı. Kurallar sıkıca uygulanmalı.”
İstanbul’dan geldiğimizi öğrenen ikiz kardeşi Hasan Beyefendi, yaşadıkları sarsıntının şiddetini 17 Ağustos ile kıyaslayıp “İstanbul zelzelesi (Gölcük) üzere değildi” deyip ekliyor, “1,5 dakikada Kur’an’ı hatmettik.” Gaziantep’in boşaldığı müşahedemizi paylaşıyoruz. “Evet Gaziantepliler Ankara, İstanbul ve İzmir’deki akrabalarına gitti” diyor.
ENKAZLAR OTOMOBİL DOLU
Gaziantep’in batısındaki 40 bin nüfuslu Nurdağı ilçesinde sağlam yapı yok. Esasen ilçenin büsbütün yıkılacağı ve tekrar inşa edileceği açıklandı.
Nurdağı’nın geçim kaynağı oto galericilik. bütün binaların altında oto galerisi var. Enkazlar hurdaya dönmüş araçlarla dolu. Nurdağı boşalmış. Konuştuğumuz şahıslar ilçeyi terk edenlerin birçoklarının Konya’daki yakınlarının yanına gittiğini söylüyor.
Depremzede kentlerde süratle çadır kentler kurulsa da birçok vatandaş AFAD’dan konutunun önüne kuracağı çadır talep ediyor.
Nedeni hasar gören konutundaki eşyalara göz kulak olmak ve banyo, Tuvalet üzere muhtaçlığı olduğunda süratlice meskene girip çıkmak istemeleri. Lakin hem hasarlı binaların yıkılacak olması hem de sıhhat, paklık üzere muhtaçlıklarının karşılanması için depremzedelerin çadır kentlerde olması gerekiyor.
HASARLI KONUTLARA GİRİYORLAR
Nurdağı’ndan dikkatimizi çeken bir öteki konu, 6-7 katlı yıkıldı yıkılacak kimi konutların önünde vinçlerin olması. Beşerler tehlikeye aldırmayıp eşyalarını kurtarma sıkıntısında. Yaşadıkları apartmanın karşısına kurdukları çadırda yaşayan bir bayan da “Bir haftadır öylece konutumuza bakıyoruz” diyor.
HER KÖŞEDE BİR ATEŞ
Bir sonraki durağımız Kahramanmaraş. Ağır yıkıntı kaldırma çalışmalarından Dolayı kentin üzerini kaplayan toz bulutu karşılıyor bizi.
Eylül ayında buraya geldiğimizde Trabzon Caddesi’nde bir otelde kalmış, gün uzunluğu tarihi yapıları gezmiştik. Maraş artık Aka bir savaştan çıkmış üzere. Kentin merkezi sayılan Trabzon Bulvarı ve Azerbaycan Bulvarı’nda neredeyse ayakta kalan yapı yok.
Günlerdir ekran başındayız, binaların nasıl kağıt üzere üst üste yığıldığını görüyoruz, alandaki muhabir arkadaşlarımız sayısız yıkım fotoğrafı çekiyor. Buna Karşın 9 gün sonra geldiğimiz Maraş’taki yıkımın boyutları Tekrar de bizi dehşete düşürüyor.
Tarifsiz acılar yaşasalar da konuşmalarında, hallerinde metanet var. Müthiş geceyi, kayıplarını, içinde oldukları meçhullüğü anlatmak istiyorlar. Maraşlılar metanetli, kaygılı olan biziz.
Bu acıya dayanılabilir mi, bu Belde yine hayat bulur mu, bu sokaklarda, caddelerde korkmadan yaşanabilir mi?
ŞEHİRLERİNİ TERK EDİYORLAR
Akşam araçla dolaştığımızda, kentin ayakta kalan mahallelerindeki 8-10 katlı apartmanların da karanlıkta olduğu ya da en Çok 1-2 Fer yandığı görülüyor. Kamu ya çadırda yaşıyor ya da kenti terk etmiş. 700 bin nüfuslu kentin yarısının Öbür kentlerdeki akrabalarının yanına taşındığı söyleniyor.
Depremin vurduğu 10 kentin nüfusu 13-14 milyon. Zelzeleden 1 gün Evvel bu kentlerde sinyal veren 2,5 milyon cep telefonunun sarsıntıdan 2-3 gün sonra Öbür kentlerden sinyal verdiği tespit edilmiş. Bu sayıya telefonu olmayan çocuklar iç değil.
İdris Saruhan
Yorum Yok