– Orta şark Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Kısmı Lideri Prof. Dr. Fazilet Canbay, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda konutu hasar görenleri kendi kendilerine Tertip tespit edip, Çabucak çatlak tamiri yapmamaları konusunda uyardı.
Canbay, Kahramanmaraş merkezli, 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki sarsıntılara ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Her iki zelzelenin de hesaplanan yer ivmelerinin Fazla Aka bedellerde olduğuna işaret eden Canbay, tıpkı gün bu büyüklükte iki Aka zelzelenin daha Evvel hiç yaşanmadığının, artçı sarsıntıların dahi birçok Aka zelzeleden daha Aka olduğunun altını çizdi.
Yıkılan binaların fazlalığına dikkati çeken Canbay, “Bu kadar Fazla binanın toptan yıkılmış olması Fazla üzücü ve düşündürücü bir durum. Bilhassa inşaat sırasında dizayna uyulmuyor ve yanılgılı yapı inşaatı yapılıyor. Sonucu da bundan Dolayı felaket boyutunda yıkıcı oluyor.” diye konuştu.
Depremlerde 1999’dan sonra yapılmış yeni binalarda da yıkım olduğuna dikkati çeken Canbay, “Burada da Bina kontrolünün maalesef Fazla da güzel yapılamadığını görüyoruz. Bina kontroldeki problemlerin düzeltilmesi, binaların hem tasarımı, dizaynı hem de inşası sırasında gerçek bir Bina kontrolüne tabi tutulması gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
Prof. Dr. Canbay, sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde yıkılmayan binalarda oturanlara da şu ihtarlarda bulundu:
“Depremde meskeni yıkılmayanlar Çabucak kendi kendilerine ‘bunlar Değerli değil’ diyerek, çatlak tamiratına, makyajlamaya girişmesin, hasar düzeylerini kendi kendilerine tespit etmesinler. Bu Fazla yapılıyor, biz en nihayet zelzelelerde de gördük. 10 Yıl evvelki Elazığ zelzelesinden sonra makyajlanmış oturulmaya devam edilmiş, 10 sene sonrasındaki zelzelede göçtü o bina. Biz bunları da yaşadık. İleride bunun olmaması için bu ihtarların dikkate alınması gerekiyor. ‘Ufacık bir çatlak vardı, Fazla Kıymetli değil, biz onları sıvadık, geçti, gitti’ demek, kendilerine tahminen bir sonraki zelzele için ‘mezar yaptık’ demek olur, bu Fazla net. Bunun profesyonel gözler tarafından incelenmesi gerekiyor. Bu Aka iki zelzelesi arka geriye geçirmiş binanın nitekim incelenmesi ve gözden geçirilmesi gerekiyor. O binada gözle görmeseniz bile mikro çatlaklar olabilir.”
– “Bina güçlendirme Fazla Ehemmiyet taşıyor”
17 Ağustos 1999 Gölcük sarsıntısından sonra Hatay’da bir binayı karbon lifli polimerler ve yeni teknolojilerle güçlendirdiklerini aktaran Canbay, şöyle devam etti:
“Son zelzelede o binaya hiçbir şey olmamış. Güçlendirmenin ehemmiyeti burada ortaya çıkıyor. O yapı hiç dokunulmamış olsaydı, bugün o da göçmüş bir yapı olurdu. O binada hala oturulmaya devam ediliyor. Demek ki var yapılarımızı yalnızca dönüştürmek, yıkıp yenisini yapmak değil, güçlendirilebilecek binalara güçlendirme yapmak da Fazla Kıymetli bir mevzu. Artı ucuz da bir bahis zira tekrar yıkıp tekrar yapmak Fazla değerli bir süreç. On binlerce, Çehre binlerce binayı yıkıp yenisini yapamayız. Bu türlü bir bütçe yok, yalnızca ülkemizde değil, dünyanın hiçbir ülkesinde yok. Bu nedenle yapı güçlendirme Fazla Ehemmiyet taşıyor.”
Canbay, Tüm zelzele bölgelerine gittiğini belirterek, “Özellikle İzmir sarsıntısında, Elazığ zelzelesinde beşerler yanıma gelip, ‘hocam artık bizim mesken adam olmaz, devlet bize bir konut yapsın, versin’ diyerek, sıfır meskenleri olsun üzere bir duruma giriyor. Halkımızın başından, ‘binalar güçlendirilmez, güçlenirse sıfır yapı üzere olmaz’ üzere yanlış inanışın kaldırılması gerekiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Tüm ülkeye başsağlığı dileklerini ileten Prof. Dr. Canbay, ODTÜ olarak geçmişte olduğu üzere zelzele konusundaki bilgi birikimleri ve tecrübeleriyle bölgede jeolojik ile sismotektonik şartların, yapısal hasar dağılımının ve nedenlerinin, yer şartlarının Bina hasarına tesirinin ve bölgedeki öbür Bina cinslerinin performansının araştırılması tarafında çalışmalarının başladığını da vurguladı.
Yorum Yok